Sonntag, 30. Dezember 2018

Sabit Rrustemi: Më ndez e pathëna jote

Sabit Rrustemi


TË NDJEJ SI PULSIN E KËSAJ ZEMRE

Nata m’i merr sytë e nuk të shoh

Nëpër detin e përgjumur lëshoj rrjetën
gjurmoj e gjurmoj
kërkoj fundit të tij

Mes mornicash ankthesh pritjesh
e as një ëndërr gjej për ty

Rrjeta ngelë e zbrazur në mol
tek hap sytë nga trandjet
nga yshtjet gjakimi

Nuk të zë mësa ëndrrën
të të puthë të të shtrëngoj
tërë natën e lume në gji të të mbaj
e të kënaqem njëherë sall me ty

Ëndrrat e paftuara i shporr
tek sa hap sytë

Shkundem si një shpend i qullur
të shoh të tërën brenda qenies sime
të shoh e s’të prek
të lë ashtu të qetë
si natyra që hapet përngadalë
me më të bukurën pamje

Mos jeto për një ëndërr 
detit të përgjumur 
mos u mashtro

Më shpërgjumin buzët e tua
puhitë prej mëngjesi

Shihe botën time brenda teje se si po shtrihet
si po të mbulon të tërën
njëjtë si bota jote 
mua

Kemi thurrë një botë të tërë prej dashurie
një det të paparë ndjenjash përtej ëndrrave

Të ndjej si pulsin e kësaj zemreje që s’ndalet
gjithë ditën e lume të shijoj 
aq shumë
sa kam frikë mos po të harxhoj para kohe

Pastaj fshihem në çast 
prapa një reje të bardhë a të murrmë
dhe yllësisë sime të zjarrtë përzjarremi bashkë

Rruzullit të pafund 
shkrihem e pikoj brenda teje
për ta njomë atë rrënjë shprese
atë dashuri të papërfytyrueshme
që krijon e ruan brenda vetes
botën që e dua

Nuk ndalem e nuk çmallem
oh si përmallem

Jeta ime e rilindur
as një ditë nuk hapet as mbyllet
pa lutjen time nën qerpikun tënd




BRENDA SHPIRTIT TËND

Nëpër të djegurat e malit
nxito ngadal
rastësisht mund ta shkelësh ndonjë plagë

Dhimbjet shpërndahen pastaj

Psherëtima më e vogël 
më le pa gjumë

Zjarrin e një ofshame s'e shuan as lumi

Buzë ditës së re kësaj nate të vonë
ti flutur e njomë ledhatomë
e fli 
ngjitas meje fli

Po e prita me ty një mëngjes
brenda shpirtit tënd përjetshëm mbes

( 8 nëntor 2018 )




NË NJË ÇUFRRAJË ÇEPURI

Një ditë më parë e preka 
e ledhatova me këto duar 
një lule të blertë Çepuri

Ajo mbeti e vetme nën një çufrrajë
dhe unë i vetëm mes katër muresh
në një fundvjeshte me pak dimër

Pelerinës së zezë të ditës në të ikur
ra një rrisk bore sa për ta zbardhur shtegun
atë shteg ëndrre që e ecën syve të mi

Prita e prita e prita
si ai gur porte para dyerve
e kush s'u afrua
as edhe Ti

Fërkova duart e pështyva këmbët
dhe dola në ditën tjetër të jetës

Pas krahësh i hodha ëndrrat e papara
ato magji të dëshirta
kah ajo Lule e Egër nën çufrrajë u nisa

Thashë
t'ia shkrijë pakëz përmes buzëve të mia
atë shtresë të ftohtë bore buzëve të saj

Papritur një Shpend Çepuri u tremb e fluturoi 
prej asaj çufrraje

( 10 dhjetor 2018 )





ËNDRRA E JETËS SË NESËRME QË E DESHA SOT

Luginave ku prehet në dysh 
Kurrizi i k'tij Mali t'Moçëm
shprushet Etna 
nga vullkane të fjetuna trubullohet Kroi

Një Mjellmë e Bardhë e Ujërave të Kaltra 
më përfton syve e m'trazon n'Rrajë t'Çepurit

Dallgë të furtunta zjarresh 
përplasen mbi Trojën e Lashtë
e mbi mua 
sa herë të kujtoj e nuk të kam

Fat a Kob ishte ai Çast që u njohëm
në një fund mali e një fund stine 
skaj Jonit të përtërishëm

Nuk ish ai Yll i largët 
me mijëra vite drite që më digjte
as ai zjarr i pashuar luftërash 
që ende flakëron nëpër kohë

Shikimi yt prej Mona Lize ish
ndezës e flakërues si tash
që m'i zjarrmon ndjenjat deri në hi

Kot thej udhën kah Syri i Kaltër
a gjarpëroj Jonit për dritë hëne

Vetëm ndizem e përndizem më shumë
asaj floknaje ngjyrë qumshti
hapësirës së mëndafshtë të qenies sate

Cila je ti
Prina
Dafina
a Dea

Kush tha Helena 
Sirena

Kërthizës sime u përbirove
gjete strehë
e dole në këtë kopsht deti

Mjellmë e bardhë ujërash
erërash e valësh
dashuri e pashterrur nëpër kohë

Në qiell të ngritën prej epshesh
thellë shtresave të nëndheut të shtypën 
barbarë të përdalë e bukëshkalë

Sa Troja u luajt e u reprizua në ty
s’ma thua dot

M’u katrithe dhe sysh si ëndërr e përnatshme
pas mijëra e mijëra vitesh
zgavrave të thella të Priamit
erdhe deri tek unë

Në Teatrin e rilindur të Butrintit
si në profil
poshtë ujërave fytyrën Tënde shoh
e tinëz pas Teje lëshohem

Në vend të Perit të Ariadnës
vargnoj fjalën
liqenit që lanë trupin e ujtë në çdo gjashtë orë
të kërkoj

Dal në Maje të Lëkursit e të Çepurit
si n’pëllëmbë dore të shoh e nuk të prekë

Më ikë duarsh si ujtë e Jonit
nuk të zë mësa ëndrrën
as kur shtrij rrjetën

Zgjohem para agut
dal te bregu
stinëve 
moteve që ikin

Ti mbetesh këtu 
ëndërr e jetës së nesërme 
që e desha sot

( Rrajë Çepurit, 18 - 19 dhjetor 2018 )





THELLË DIKU NË HESHTJEN TËNDE

Një minut në Dymbëdhjetë të Natës
ti prapë nuk trokite

Mes katër zerove më ngujove

Në Dymbëdhjetë e një minut
pritja ime pa frymë ngeli

Kurdo që të vish 
këtë kufomë pa zë
prej shtëpie hiçma

Thellë diku në heshtjen tënde 
varrose

( 21 dhjetor 2018 )





NËSE TI DASHURIA

Fundi i kësaj stine s'ka mbetur më as rrisk hëne
vetëm sa nuk është sosur
si imi durim

E ti shfaqesh papritur 
me një buzëgaz të ëndërrt

Ç'të them
dritë e largët syri që bleron në pikëditë
midis një sheshi
e një bote që s'më le vetëm 
edhe kur më mungon si prani

Unë të ndjej
edhe kur mjegulla bjen mbi ngrica moti
e nuk ngrin

Hapat e mi s'pushojnë
drejt teje ecin
ditës që erret
kur s'je
natës që ndrin
kur vjen me një mal ëndrrash 
e strukesh shpellave të thella të trupit 
dejve që digjen zjarrmie

Ti rilind hirit të mbetur
përmes atij zëri që mijëra kilometra kalon në çast
e në veshin tim lëshon rrënjë
le çelë

Të forta këto valë dashurie
drithëruese 
qiellit nën ura ylberesh

Sa uji ikën e lumi nuk shter
mësa Unë e Ti

Stina që lidhë dy mote
veshur me një pelerinë të bardhë
te porta prêt

Zgjate dorën e fshije këtë moshë 
që rëndon supeve të mia
nëse ti je dashuria

( 22 dhjetor 2018 )




MESNATËS SË VETMISË

Ngrin kjo stinë mesnatës së vetmisë
kur hëna u çart diku dhëmbëve të ujkut
e ti ëndrrave të mia shkreh flokët
fjalën që dua ta dëgjoj s' e thua
a sirtarëve të padukshëm të shpirtit
veç mua më ke mik për zemër

Borë e akullt Çepuri sysh më varet
dhe kjo mjegull që ma err motin
a ti ikën pa zë kujtimeve fshihesh
për tjera stinë ruhesh

Më ndez dhe tash e pathëna jote
ajo gjuhë 
që buzëve të mia ka për t'u zënë

Mbaje mend 
të gjitha shmangiet e tua
përfundojnë poreve të mia

( 9 dhjetor 2017 )




MBES PA NJË VJESHTË DIMRIT TË SIVJEMË

Iku dhe një Vjeshtë 
pa ndonjë ceremoni ashtu thjeshtë
në prehërin e stinës së acartë më la

Njëjtë si Vjeshta u solle dhe Ti
kah shkove a ku mbete nuk e di
shija e fjalës së thënë 
ende më rri nën gjuhë

Një pëllëmbë bore ra e u shkri
pjesës sime kah mali 
loton një çati

Deri në asht ngrin nata
nuk ngroh as mesdita
kur të shkund e papritura

Rreth stufe 
hija e duarve të mia përzjarret
e nuk digjet

Kraharorit nën brij
zemra nuk ngrohet pa ty

Ti nuk shfaqesh
e Vullkani i fshehur mbi Krue t'Ilaçit 
sa nuk shpërthen
prej mllefit ndaj kësaj kohe

Dal kah Shehri i Gjinajve
qetësinë e humbur kërkoj

Gjurmë kujtimesh që nuk shlyhen
te Fontana aty ku nis sheshi 
reprizohen për dreq

Te Muzeu sa monedha fle
nëpër vitrina qelqi
e nuk i vjedh kush
mësa ato puthje që i mbuloi pluhuri

Një tymnajë fjalësh 
përdridhet përtej Pauze
atje ku mbretërit nuk i zë kurqysh Hani

Nuk të thërras
anise vetmia më gërryen nën lëkurë
më zi se krimbi

Me një të shkelur 
Ndjenjat e shtuara për t’parë
i djeg deri në fund
e mbes pa një Vjeshtë Dimrit të sivjem
duke ndrydhur këtë dashuri 
për qejfin tend

( 27 dhjetor 2018 )

Freitag, 28. Dezember 2018

Gani Mehmetaj: Viçi i artë

Tregim nga Gani Mehmetaj

Viçi i artë

  • ”Ti vet e njeh këtë popull dhe e di që ai është i prirë ndaj së keqes”, i tha Aroni Moisiut (Nga Bibla).

          Gjetja e viçit të artë i hutoi banorët e katundeve përreth qytezës së vjetër, të braktisur prej kur nuk mbahej mend, e zgjoi nga letargjia edhe qytetin provincial në rranzë bjeshkëve të larta. Çdo gjë që nisi me pëshpërimë, ndërsa u rritë si orteku i borës. Gratë e morën vesh të parat, burrat u shastisen, fëmijët u shushaten nga frika, foshnjat qanin si asnjëherë më parë.

          Viçin e artë e nxorën nga rrënojat e qytezës së braktisur. Do të mbetej nën dhe, edhe mijëra vjet të tjera, sikur të mos vinin të panjohurit, që thyen kryqet mbi varre, e shkulën kumbonaren gjysmë të rrënuar, prenë pemët mijëravjeçare, hapën gropa si gojë përbindëshi. Vendësit i shihnin me habi të huajt që prishnin varre, përmbysnin kryqe e nxirrnin eshtra, që nuk respektonin shenjtëri as nuk i druanin mallkimit. Legjenda fliste për qytezën- vend të shenjt po aq sa të mallkuar. Vendësit më shumë nuk sqaronin. Ua kishin thënë të parët se qyteza e vjetër nuk duhej të prekej. Dy herë erdhën ushtritë e huaja, dy herë rrëmuan në qytezë, morën gjëra të shenjta, lanë gropa të hapura që i mbuloi shiu, por nuk u shkoi gjatë, ushtritë e huaja u bënë hi e pluhur.

          Fëmijët nuk shkelnin mbi këto varre, nuk preknin rrënojat e kishës, të rriturve nuk u shkonte ndër mend të ndërtonin shtëpi të reja me gurët e rrënojave. Druanin se mund të zgjonin a të trazonin shpirtrat e fjetur. Kur lopët kullosnin mbi varre, barinjtë e vegjël s’guxonin as t’i dëbonin.

          Për viçin e artë secili përpiqej të mësonte më shumë, disa thoshin se ai sillte mbrothësi, shumica frikësoheshin se ai do t’u sillte prapsi, disa i druanin mallkimit, disa prisnin të përmbytej bota, ashtu u kishin thënë të vjetrit, apo mbase e kishin lexuar diku, nuk e sqaronin dot ku, sepse mjegulla kishte rënë mbi kujtesën e tyre. Gjëra u ngatërroheshin, kohërat u përziheshin, nuk e dinin mallkimi për viçin e artë ishte para apo pas, ndërsa emrin e atij para e pas nuk ua nxirrte goja, sepse edhe atë e kishin braktisur. Dinin që viçi i artë është mallkim, por pse është mallkim nuk e dinin, dinin se e tradhtuan dike, prapë pse e tradhtuan nuk e kapnin. Tisi i mjegullës u kishte rënë mbi kujtesë. Sa më shumë përpiqeshin ta hiqnin rrjetin e merimangës nga truri, më shumë u rrëshqiste legjenda,që  e mbështillte e fshehta.

          Për të parë viçin e artë vinin kureshtarë nga anë e anës, i afroheshin vjedhurazi rrethojës, ku bëheshin gërmime misterioze, përpiqeshin të ngriheshin mbi maje të gishtave që të shihnin më shumë, mirëpo të huajt i dëbonin më egërsi. Askush nuk e dinte çfarë bënin njerëzit e panjohur, habiteshin pse ua prishnin qetësinë varreve të vjetra.

          Legjenda tjetër ishte edhe më e frikshme. Prapa viçit të artë renditeshin të vrarë e të gjymtuar, kundërmonin kufoma ende të patretura në dhe , për viçin e artë vëllai vrau të vëllanë, tata të birin. Një mallkim qëndronte ende pezull mbi ta.

          – Mund të shkrepte reja për s’kthjelli, e t’i banë hi e pluhur mekatarët- parathoshte Fana, plaka më e vjetër e qytezës. Fana mbante në mend ushtrinë e parë që erdhi me egërsi, vrau e dogji, ndjeni një kohë, rrëmoi varret e qytezës së vjetër, mori kryqe të praruar, gjëra të shenjta e iku. Ushtria u bë hi e pluhur nga ushtria tjetër edhe më e fortë, që po ashtu preku mbi varre. Plaka mbante në mend se ata e morën edhe kumbonën e madhe të kishës. Nuk shkoi shumë kohë dhe ushtria u shkri. Fana ishte e sigurte se shkreptima do t’i digjte të huajt që rrëmihnin në varret e vjetra, do t’i zinte mallkimi edhe vendësit që lejonin të përdhoseshin varret e faltoret e vjetra. Por të huajve askush s’ guxonte t’u kundërvihej.

          Të panjohurit vazhdonin punën e tyre. Ata s’kuptonin gjuhën tonë, as nuk dëgjonin gjë. Krijuan një mur me vendësit, që s’kishte kush e shpërthente. Ata nxorën shumë eshtra mbi dhe. Dikush tha se habiteshin me numrin e madh të eshtrave. Një tmerr kishte ndodh në këtë qytezë mijëra vjet më parë, një mallkim, murtajë, kolerë apo sëmundje e dërguar nga qielli që e goditi qytezën e mirëqenies e të bollëkut, qytezën e banjave termale me mermer e mozaik shtruar, me ujët e ngrohtë që shëronte njëqind e një sëmundje. Por njeriu si njeriu, gjithnjë i pakënaqur me ato që ka, bëri një përdhosje. Cila ishte përdhosja, askush nuk e nxirrte nga goja, ndërsa të gjithë e dinin.

          - Koftëlargu i futi llugave, – thoshte gjyshja ime.

          -Viçin që e maruen n’vend t’zotit, e bani maraz zotin, – fliste plaka tjetër që nuk ishte as e kësaj feje, as e asaj feje, ndërsa zotit i falej me devotshmëri.

          Kronikat e vjetra, që thuhet se njerëzit e ditur i nxorën nga bodrumet e lagështa të qendrave më të ditura, nuk e thoshin se e ka goditur qytezën e banjave termale murtaja, kolera, shkreptima nga qielli a lufta e përgjakshme. Dhe megjithatë eshtrat dilnin si patatet qindra metra përtej qytezës, madje përtej varrezave të shënjuara. Kështu u gjet edhe viçi i artë, kur gërmuesit nxorën eshtrat e fundit, nën një sarkofagë mermeri të gdhendur me mjeshtri.

          Shkëlqimi i bëftë  i verboi punëtorët e parë, disa thonë i goditi verbimi i përjetshëm, të tjerët i trallisi sa nuk mund ta preknin me dorë shtatoren e floririt, sepse ua digjte duart sikur të dilte nga furra e gëlqeres. Ata që u vinin në ndihmë punëtorëve, të mallëngjyer nga klithmat, pësonin fatin e dy grupeve të mëparshme. Rrëzëllima lëbyrëse e ndriçoi gropën e madhe, u përhap kodërvarreve, shtriu ndriçimin luginës së Drinit. Drita e fortë  nga sarkofagu u ngjitë në qiell.

          Pas kësaj qytezën e vjetër e mbuloi misteri. Policët nuk lejuan kureshtarë të afroheshin, atyre më të guximshmeve një herë u fishkëllenin thekshëm, pastaj u afroheshin, i mbërthenin për supesh dhe i nxirrnin xhadesë së vjetër. Megjithë ndalesat, kureshtja e vendësve shtohej. Ndërkaq flitej se eshtrat që u nxorën u ekspozuan disa ditë, pastaj i dërguan në kryeqytet. çfarë do t’ u bënin të vdekurve të para dymijë vjetësh, askush nuk e mori vesh. Sa më shumë që hapeshin varre aq më shumë mistifikohej qyteza e vjetër.

          Kalonin javë e muaj, arkeologët bënin punën e tyre, banorët afër qytezës termale punonin nëpër ara, mbrëmjeve flisnin për atë që po bëhej prapa rrethojës në qytezën e braktisur. U fol edhe për varrin e mermerit fisnik të princit e princeshës që u gjetën të përqafuar. Gratë ishin ato që ua nxisnin imagjinatë burrave, i bënin të përflakeshin. Por varri i princit e princeshës të përqafuar përjetësisht ra nën hijen e viçit të artë.

          Ajo që i habiste dhe i zemëronte të gjithë-viçi i artë nuk qenka djegur, shkatërruara as shkrirë, sikurse thoshe libri i shenjtë, sepse dikujt i ra në mend të kërkonte librin e shenjtë, megjithëse  më parë nuk kishte shkelur në kishë.

          ”Ti vet e njeh këtë popull dhe e di që ai është i prirë ndaj së keqes”, i tha Aroni Moisiut, citonte prifti i katundit fqinj, ndërsa u ula në cep të karriges për ta dëgjuar, sepse dikush tha se prifti i katundit fqinjë  do të lëshonte mallkimin për ata që do t’i faleshin viçit të artë, në vend t’i faleshin zotit. Nuk kuptoja asgjë, me hutoi prifti, predikimin e të cilit nuk e kuptova, me hutoi edhe më shumë i moshuari që pas meshës tha me shpoti:  – eu sa herë e lamë Moisiun e shkum mbas djallit! Djajtë po na prijnë edhe tash.

          Njerëzit i mbërtheu lemeria kur morën vesh se të parët e tyre në qytezë i qenkëshin fal viçit të artë. “Bretkosa e peshq binin nga qielli”, rrëfente legjenda. “Toka e qielli u bashkuan”, vazhdonte tutje. Dikush tha se e braktisen shpëtimtarin dhe shkuan pas qoftëlargut. Kështu e kuptuan fjalën e priftit që u përfol gjatë  edhe nga ata që nuk shkonin kurrë në kishë.

          Gjyshja ime priste kob e mallkim.

Donnerstag, 27. Dezember 2018

Bajram Sefaj: Tango e fundit në Gaillard

Bajram Sefaj

Tango e fundit në Gaillard!
(Fragment i shkurtër shkëputur nga një prozë e gjatë!)

          Për të evituar ngatërrimin, përzierjen, hutimin e mundshëm, ja shpjegimi: fjala nuk është për filmin “Tango e fundit në Paris” me aktorin e njohur Brando (Marlon), në kryerol, në partneritet me aktoren Maria (Schneider), për të cilën ky ishte rol fatal për te, aktrim i parë dhe i fundit në karrierën e saj. Ishte loja e fundi jetës dhe vdekjes saj. Ai farë Tango atje, në atë Paris (të shkretë), as për atë regjisorin famëmadh (për pak shënoj fatmadh që nuk do të ishte hiç gabim!), as për atë duet aktorësh të njohur...
          Një Tango tjetër. Një qytet tjetër. Të vockël, gati të panjohur as edhe për vetë shtetin pjesë e të cilit është. Emri i tij, shënuar me germa të imëta, diku në cep të hartës së madhe të Francës së madhe, G a i ll a r d !
          Luhet kjo tango! 
          Diku në verilindjen e skajshme këtij shteti të madh... 
          Si sandviç, si intermexo, si e detyrueshme të ishte, zë vend pikërisht këtu ky rrëfim i shkurtër, ndryshe mezi pres të zë fillin e epistolarit me ty, Angjelinë. Këputur , këtu e disa javë, me kapërcim të tunelit Kalimash. Të kënduar, të ngritur e ndritur, në legjendë... 
Tango e fundit në Gaillard! Nuk është as film dokumentar, as film artistik nuk është. Në të nuk interpretojnë vetëm dy aktorë. Interpretojnë shumë veta. Personazh është kolektivi. Të moshuarit. Pleq e plaka bashkë...
          Për shumëkënd, Tango e fundit në Gaillard, është e fundit në jetë. Është fundi i jetës. Mbylle e kapakëve të saj. Është dry. Është elegji. Sa tragjike aq edhe komike, tragjike-komike është...

*
          Për nderë të festave të fund vitit, komuna e vogël dhe panjohur krejt, për pensionistë dhe moshuar të tjerë të vetë, për çdo vjet, në mes të muajit dhjetor, organizon drekë solemne, të përbashkët, kolektive. As dreka, sado e pasur, as pijet, nga shampanja e teposhte e përpjetë, as “valixhja” deng me dhurata Pere Noelit, as kurrgjë tjetër në kujtesë të gjatë e të paharrueshme, nuk ngel më shumë se vallëzimi që derdhet, me këtë rast, aty. 
Kur muzika thërrmohet e theret për vallëzim, “çunat dhe gocat”, tashmë të moshës së tretë e tepër, pasi t’i kenë tokur gotat e para, harrojnë çdo gjë. Harrojnë dhembjet e eshtrave të trupit. Harrojnë ishias e prostatë, harrojnë diabet e aritmi, harrojnë frymëmarrje të vështirësuar e tension të lartë..., çdo gjë harrojnë, harrojnë moshën e rinore dhe fluturimin e saj fluturim, në drejtim të panjohur e të pa kthim...e, marrin turr drejt sheshit të vallëzimit, pa pasur ndërmend asgjë... 
          Një e moshuar, me sy të mëdhenj e të etur për jetë e dashuri të përtejme, shkoqet nga krahët e partnerit të saj, që më shumë i shërbenin për t’u mbështetur e mbajtur që mos ta humbte drejtpeshimin, në sprovë të nxirrte nga vetja një piruete, apo akrobacion tjetër shkëputet nga krahët e bashkë valltarit e i bie, plandoset në faqen e ftohte të sheshit të vallëzimit... Muzikën e gjallë e të hareshme deri aty, e mund jehona alarmuese e shërbimit urgjent të zjarrfikëseve, që kryejnë të njëjtën punë, intervenim urgjent, si ata të ndihmës se shpejtë! 
          Dasma prishet. Përfundon Tango e fundit në Gaillard, kur është shumë herë më tragjik se përfundimi i filmit Tango e fundit në Paris...Dhe i cilido tjetër film të luajtur loje... 

*
          Nuk e di Engjëlli im, autobusi me të cilin udhëtoj sot për të Ti, në Tiranë, vendnumëron a fluturon...
(diku, në Francë, 2018)

Gani Mehmetaj: Vëllai i madh

Gani Mehmetaj

Vëllai i madh

E shkruar në fund dhjetor 1982

          Në këtë shterpësi idesh, pa dashje, m’u kujtua një bisedë e para disa vjetëve me mikun tim të fëmijërisë, Artistin, i cili, i mllefosur me tutorin tonë, me diktatin e sistemit dhe me një rreth të mbyllur të njerëzve e të ideve, përsiaste shpesh për pozitën tonë në raport me pushtuesin dhe në raport me shtetin amë, si e quanim ne Shqipërinë. Ai mendonte se ne vetëm po e ndërrojmë Vëllanë e Madh, i cili i kontrollon mendimet, idetë dhe veprimet tona. Madje, jo rrallë, edhe ndjenjat. Kohëve të fundit, në emër të patriotizmit, na gatuhen ideologji që s’kanë të bëjnë fare me shqiptarizmin, përkundrazi janë antishqiptare. Duke u përpjekur të jetë sa më konkret dhe sa më i qartë, ai thoshte: “Deri dje Beogradi e kontrollonte çdo veprim tonin. E pati shtrirë ndikimin edhe në skutat më të errëta të trurit. Filluam të flasim e të mendojmë serbokroatisht, edhe atëherë kur flisnim shqip, e çoroditëm gjuhën dhe nuk e shtronim fjalinë a mendimin ashtu si na e kishte mësuar nëna, por e përkthenim, si e shihnim në librat e tyre, po ashtu, të përkthyera nga një gjuhë tjetër. Dhe dilte një mendim i çoroditur. E bëmë gjuhën lesh arapi. Nuk i vinte era shqip. Nuk ishte gegërishtja e dikurshme që gurgullonte si lumi i zhurmshëm. Nuk ishte as toskërishtja, që erdhi me gjuhën letrare, të cilën e përqafuam me eufori dhe pa asnjë rezervë”. Dhe këtu, mendonte ai, nuk gabuam. “Por kur i dëgjon sot njerëzit tanë kinse të arsimuar se si flasin, veçmas se si shkruajnë, ta ka ëndja të rrish e ta dëgjosh mësuesin e vjetër, që e fliste natyrshëm e rrjedhshëm dialektin e veriut, me strukturë të shqipes, që e kuptojnë edhe në jug, edhe në lindje”, vazhdonte ai monologun, që nuk ishte vetëm opinion i tij. Ai e ndjente më shumë këtë gjë, sepse gjuhën e deklamonte në teatër, në radio, në televizion dhe e hetonte ku është artificiale, ku nuk funksiononte, ku kishte përzierje të çoroditur, ku kishte shterpësi.
          “Nën ndikimin e dy rrymimeve të dy qendrave që na imponohen, u krijua një shtresë shqipfolësish, të cilët nuk t’i ka ënda t’i dëgjosh, sikurse që u krijua një shtresë e intelektualëve, që lë shumë për të dëshiruar”, thoshte Artisti. E ne herë e tumirnim, herë e kundërshtonim. Ai e merrte shembullin nga profesioni i tij: “Kur e deklamoj ndonjë tekst të sotëm nga Shqipëria a nga Kosova më duket sikur përtypi mish pa kripë, a diç pa fije shijeje. Ka patetikë e fjalë të zbrazëta, ka mungesë idesh që rrahin ujë në havan dhe nuk thonë gjë. Kur e lexoj me zë cilindo tekst të klasikëve tanë nga jugu a nga veriu, më duken më të lëngshëm, më të natyrshëm dhe nuk e kanë fjalinë e mendimin me strukturë të huaj, as nuk kanë shterpësi”. Kështu, vazhdonte ai me dëshpërim, dalëngadalë, Vëllai i Madh ndërroi: në vend të Beogradit, u bë Tirana.
          Serbishtja që ishte sinonim i gjuhës së policit brutal, zyrtarit cinik e mospërfillës, u zëvendësua me një shqipe të përkthyer keq nga serbokroatishtja, të prerë, të rreptë dhe me tingëllimë ushtarake. Po gjuha e butë e Naimit, ku mbeti? Po Fishta epik? Lasgushi i madhërishëm? Lëre që “Lahutën e Malcis” vetëm fshehtazi e lexojmë a e këndojmë! Edhe mendjet tona ka filluar t’i kontrollojë ky vëlla. Na u ul këmbëkryq në emër të patriotizmit, ndërsa po na shet shqiptarizëm hibrid, që i vjen era stepa ruse.
          Artisti i merrte shembuj romanët e Xhorxh Oruelit. Nga zemra e plasur thoshte: “Kur e shkroi Orueli librin “1984”, a “Fermën e kafshëve” më shumë është frymëzuar nga Beogradi, që ishte shumë brutal, a me Vëllanë e Madh nga Tirana, që po përpiqet të fabrikojë njerëz- robot të pandjenja, të egër dhe pa frymë shqiptarizmi e njerëzillëku.
          “Edhe në këngën për Mic Sokolin, e fusin Partinë e Punës!”-qeshte me zemërplasje Artisti. Sidomos e bënin nervoz një seri e këngëve triviale, këngët për traktoristin e mjelësen e dalluar-dy krijesa të mjera socrealiste të kolhozëve rusë, siç i cilësonte ai këto dy figura të përbaltura- frymëzuese për ideologjinë e tyre. “Deri dje jemi përpjekur të fusim në repertor me sakrifica teatrin e absurdit, pastaj eksperimentin e ri-teatrin fizik, ndërsa tash kthehemi prapa me “Cucën e maleve”, ku himnizohen rrëmbyesit e tokave – komisarët me kallashnikovë, ose dramat për shpronësimin e njerëzve, për grabitjen e tokave. U duartrokasim, duke harruar se ashtu bënë pas vitit 1918, 1932, a pas vitit 1945 edhe serbët ndaj nesh: na shpronësuan në emër të reformave agrare. Ose bënë përpjekje që të bëjnë kooperativa (“opçina sllave” ), mirëpo kooperativat, fatbardhësish, dështuan, sepse jugosllavët u prishën me Bashkimin Sovjetik. Kështu, shpëtuam një pjesë të pronave, vazhdonte monologu i tij, pa e kundërshtuar. Ai kishte të drejtë.
          Engjëll Dukagjini, Artisti, sikurse e quanim ne, meqë kishte qenë në shoqëri me grupet e ndryshme artistike nga Shqipëria, tregonte për përvojën e tij nga takimet me bashkëkombësit artistë. “Emocionohemi kur piqemi me emisarët që na vijnë nga Tirana. Shpesh sillemi si budallenj! Ata ngjajnë me njëri-tjetrin në biseda e në parulla. Ligjërojnë njëtrajtshëm, sikur të citonin pjesë nga Dekalogu i Partisë.
          Kam takuar edhe artistë, të cilët mendonin ndryshe, që bisedonin për artin tjetër, jo atë të realizmit socialist, por këtë e bënin vetëm në privaci dhe në ambiente tepër të veçanta, ku besonin se nuk i dëgjon Veshi. Por edhe ata janë gati të njëjtë në frikën e tyre ndaj përgjimeve, - fliste paksa i emocionuar dhe i zhgënjyer miku ynë. Ai ishte më i vjetër se ne dhe shumë më i pjekur në mënyrën se si i shihte gjërat. 
          Më kujtohet se Gazetari përpiqej ta kundërshtonte, ose ta zbuste këtë debat, duke i thënë se po e tepronte. -Ndikimi i bashkëpunimit kishte edhe anë të mira. Ardhja e grupeve artistike e të shkrimtarëve, këngëtarëve etj. na largoi nga shkombëtarizimi, na e forcoi vetëdijen kombëtare, e krijoi vetëbesimin që kishim filluar ta humbnim nga presioni i Jugosllavisë.
          - Natyrisht, këto gjëra duhej t’i dinim, por nuk duhej t’i jepnim argumente Beogradit të na luftonte me armën tonë. Këtë e kishim biseduar edhe më parë. Ishin edhe shumë gjëra të tjera që na pengonin, por përpiqeshim t’i kapërdinim edhe kur nuk pajtoheshim.
          Pastaj ajo që të bën të jesh edhe më i dëshpëruar, e që duhet ta pranosh, është fakti se ne, pas shumë përpjekjesh, sakrificash e këmbënguljesh i thyem tabutë, morëm guximin dhe ia hapëm rrugën për depërtimin e rrymimeve bashkëkohore nga Perëndimi, kurse Tirana na sjell prapë frymën lindore a shterpësinë kineze të zhveshjes së artit. Në filmat shqiptarë ka shumë armiq, komplote në çdo hap dhe pak art. Ka edhe përjashtime. Këtë frymë ideologjike përpiqen ta mbështjellin me një lloj hibridi: socpatriotizmin, që po i shkrep ndër kosovarët e shtresës së lumpenproletariatit që duana barazi me çdo kusht dhe fshatarësisë gjysmë të arsimuar e të etshëm për shqiptarizëm, duke ua çoroditur shijen dhe duke i dezorientuar.
          Gazetari Burim Lumbardhi mendonte se duhej të gjejmë mënyra për ta neutralizuar ndikimin jugosllav, përkatësisht për ta penguar veprimin e shtresës me kulturë hibride, që ishin deledash: as shqiptarë, as serbë, por si puna e sovjetikut në Rusi: përgatitje për të bërë një komb të ri – kombin sovjetik, që do të fliste rusisht, do të kishte kulturë ruse, ashtu sikurse që një përpjekje e tillë ishte shumë e theksuar në Jugosllavi- jugosllavi me tipare, kulturë, gjuhë e sjellje të serbit, por që do të gllabëronte shqiptarin, kroatin, sllovenin, malazezin.
          “E kemi hequr kompleksin e inferioritetit ndaj Beogradit, pse të krijojmë komplekse të reja?”, fliste gati si në monolog Engjëlli. Vetëm se dëshpërohej, sepse druante që edhe në të ardhmen do të mbetemi provincë kulturore.
          E gjithë kjo m’u kujtua tash, sepse këtu ndikimi i ideologjisë dukej më i theksuar. Nuk mungonin flamujt kombëtarë, emblemat e Skënderbeut, që shpërndaheshin pa kursim, por edhe veprat e Xhaxhit (se si i thoshin me respekt e frikë ata që i shpërndanin)- jepeshin pa kursim gjithandej.

Samstag, 22. Dezember 2018

Boksh Baruti: Biografia për çmimin Nobel në letërsi


Biografia për çmimin Nobel në letërsi

Ishte pasdite e dhjetorit, në këtë vit që jemi. 
Më njoftuan se jam kandidatë për Çmim Nobel për letërsi, por që komisionit po u mungon biografia ime. Ai që me kishte propozuar vazhdoj të fliste, por unë i entuziazmuar nga ajo që më tha nuk e dëgjova më. U gëzova shumë. Jo pse nuk kam marrë çmime letrare, se më fol ka del shpirtin mu kanë ba aq shumë sa qilarin e gruas e kam mbush rreth e rreth me mirënjohje, çmime letrare, lëvdata, shpërblime. Bile gruaja një ditë më tha: 
“O ti njeri, kur des ti çka duhet më ba me këto letra?!” U qesha. 
“Qitja pites përmbi që të mos djegët” i thash. 
Mirëpo duke e ditur se biografi ime nuk është dosido, dhe kërkohet dhjetë ditë punë me i shkrua të gjitha të arriturat e mija, fillova menjëherë:

1, Unë Bokshi, i biri i Barutit dhe nënës Teneqe, kam lindë atë sene që ra bora e kuqe. Kur linda, u ba kaq zhurmë, sa një kojshi, ishte shumë kërkues që emrin të ma ngjisnin sipas një rilindësi nga Lidhja e Prizrenit. Me që baba im edhe pse e kishte pas babën, demek, babagjyshi, ka qenë roje i asaj kullës ku u mbajt mbledhja, nguli këmbë që emrin ta kem sipas katragjyshit që ka luftua krahpërkrah me Skënderbeun.

2. Mbasi i mbush një muaj, kur isha në pelena të mbushura plot më m..., kisha filluar të recitoj disa vargje dhe këngë kreshnike. Nuk kam vonuar dhe qysh në vitin e parë fillova të shkruaj, kuptohet poezi dhe këngë patriotike që filluan ti këndojnë këngëtaret me çifteli dhe lahutë.

3. Në shkollë kam shkua më vonesë. Me duket mbase i kisha mbush tetë vite sepse pushteti sllavo-komunist nuk me lejonte. Por unë mësoja ilegalisht dhe u bëra fëmija më i mençur në mëhallë, katund dhe qytet. Mirëpo me ndërmjetësimin e OKB-së, mu lejua të vazhdoj shkollimin dhe kështu shkollën fillore dhe të mesme e kreva me sukses. Në studime herë kam shkua e herë jo. Demek, studiova me shumë ilegalisht, mbase ma kishin ndaluar të studioj legalisht.

4. Qysh si fëmijë njëvjeçar e urreja komunizmin dhe për ta poshtëruar personalitetin tim me zgjodhën kryetar i Rinisë komuniste që nga viti i parë ti shkollës së mesme. Kjo e habiti gjithë qytetin, ngaqë e dinin se sa patriot kisha qenë.
Pas kësaj u dhashë më mish e shpirt për Kosovën Republikë dhe Shtete i Pavarur, por çuditërisht asnjëherë nuk u dënova më burg. Në pyetje me kanë marrë UDB-at, qindra herë. Shokët u dënuan e unë duke u qëndrua me stoicizëm torturave të udbashëve dilja nga burgu. 

5. Më krijimtari letrare, siç thash në fillim, ja kam fillua para se më ja nisë shkollës. Kështu vazhdova të shkruaj poezi, këngë, tregime, përralla, muhalife. Mirëpo, derisa doli FCB-ku, nuk kam botuar asgjë sepse asnjë revistë e gazetë, asnjë shtëpi botuese nuk guxonin të m´i botonin poezitë e mija se unë dhe familja ime ju kishim ra n´sy të keq pushtetit sllavo-komunist. 
Mbase erdhi demokracia kam arritur ti botoj disa vepra me poezi:
“Themelet”, poezi, botoi SHB “ Maloku”, Tiranë, 2001
“Muret”, poezi, botoi SHB “Liria”, Prishtinë, 2008,
“Kulmi”, poezi, botoi SHB “Pavarësia”, Tetovë, 2018
Kam botuar edhe qindra poezi në Facebuk, Istagram dhe në gazeta online. Pastaj kam shkrua anekdota, përralla, tekste këngësh që po i këndon ky populli ynë. Jam i popullit dhe për popullin shkruaj. Edhe në Çamëri janë botuar disa nga poezitë e mija.
Jam autor ose bashkautor i pesëmbëdhjetë antologjive poetike që janë botuar në të gjitha trojet shqiptare. 

6. Gjerë tani kam marrë njëzetë e dy çmime letrare, pa i llogaritur këtu dhjetëra mirënjohje, qindra dekorata dhe mijëra lëvdata nga çdo asociacion letrar, shoqatë dhe klub që është formuar në diasporë.

 Boksh Baruti, Hamburg, dhjetor 2018

Mittwoch, 12. Dezember 2018

Nëntë poezi nga Rakela Zoga

Rakela Zoga

COPËZA MAGJIKE

Nuk po mësohem dot të ik prej teje.
Të pushoj e më mos të të dua.
Ti je ndërtuar prej asaj heshtjeje,
Që di të më dhemb vetëm mua.

Ti je ai që më copëton ç'do ditë,
Me lotin që pellg bëhet për ty.
Sa shumë i dua qerpikët e lagur.
Që qajnë për ty, vetëm për ty.

Kam kohë e ndiej se diku fshehur,
Brenda teje jam dhe unë.
Tek ajo pjesë që rri e heshtur
Të dua shumë, të përgjoj unë..

Në magjinë e heshtjes dhimbje,
Është kaq bukur, di ta pres.
E kam një gjysmë brenda vetes,
Të pamjes tënde që më qesh...



SHKËLQEJ

Sa herë ik prej teje marr vështrimin,
Çuditërisht bëhem me dy palë sy.
Ç'do gjë e shikoj nëpërmjet teje ,
Dhe bota ime ka tjetër ngjyrë...

S’ka gjë që s'je, mos u trishto.
Unë s'di të ik as të mungoj...
E di vështrimi që mbaj pranë.
Sa herë kam ftohtë, më puth ngadalë...

Por ti mos prit të bëj stuhi.
Të kemi ftohtë dhe unë dhe ti...
Le të jem veshur me dy palë sy...



PËR PAK

Mos e harro qellin tim të vjetër
Të grisur, gërvishtur shumë herë,
Aty afrohu sa herë të bjerë shi.
Çadrën e reve të kam bërë strehë.

E kam një vend për trishtimin tënd,
Ku luajnë pritjet e lëna dikur.
Ti s’erdhe asnjëherë ta zësh atë vend ,
Dhe unë dhuratë s’e bëra askund.

Sa herë të lotosh në dhimbje e brenga,
Kërko qellin tim, mos shko kurrë më larg.
Aty flejnë kujtimet, puthjet, ëndrrat..
Aty fle dhe unë veshur mëkat..

Afrohu ta ngrohësh, ta prekësh për pak...



VESHUR HESHTJE

Mbytur harrim në këtë vjeshtë shi,
S’u lodhe të heshtësh ,të mbjellësh vetmi.
Si të jesh shtëllungë, e atij qelli pa kthim
Retë e bardha lëshon përqafim...

U lodha dhe unë, mbështjelle trupit tim..



MOS M’I THAJ LOTËT

Mi thave lotët e vjeshtës ,
Ëndrra e puthjes ende zgjuar,
Sërish do trokasë shiu ,
Gjethet do të luajnë me mua..

Do të mbaj në duar erën,
Mos marrë asnjë puthje që dhemb ,
Ç'do njëra prej tyre është gjethe ,
E stinës së zemrës që flet..

Prandaj mos m’i thaj lotët ,
Dua të ndiej përsëri ..
Vjeshtën e shpirtit që iku,
Dhe puthjen e lodhur vetmi..



FLEJ E ZGJOHEM ATJE

Unë s'jam e askujt.
As e vetes s'mund të jem,
Sepse ti më morre peng zemrën
Unë flej e zgjohem atje...



NDJESHMËRI

Loti i shiut ,u bë mall
Në qerpikun e syrit tim..
Vallëzoi në faqe,e shkriu në buzë.
Si një pikëllim i ditëve që s'kthehen më ,
Por që nuk munda t’i vdes dot kurrë...



LUTJA E N DJENJËS

Ndjenja në parajsën e saj lutet,
Në përgjërim zemra kullon shi,
E mësuar të jetojë me dhimbjen e kaltërt,
Përqafon dyfish dashuri....

Ajo ka një qiell të zjarrtë dashurie,
Aty dhe unë kam një fole,
Ndërtuar prej reve të bardha,
Më mban zgjuar atje lart fle..

I zgjat krahët në kurorë përqafimi ,
Degë puthjesh në ëndërrim të sjell ..
Por ti, s'je mësuar të jetosh me ëndrra.
Ndjenjën lutje e lë të flerë..

Tashmë e njoh zemrën e heshtur,
Shpesh tek ty vij dhe pa leje,
Në pasqyrën e ndjenjës të shoh,
Kam frikë mos të prekin sy të tjerë..

Zgjohu mos e lër ndjenjën të flejë..



LARGËSI

Ti për mua e ke një dritare ,
Ku unë botës me ëndërr dashurie i qesh..
Ty ,dhe pse të shoh për së largu,
Ç'do çast me veten time të vesh..

Ti ke ditë që ke heshtur,
E di që unë heshtjen e mbaj magji,
Ajo është fati i njerëzve të humbur
Asnjëherë s'do të duhej për ty..

Ti për mua je gjysma e ditës ,
Në gjysmën tjetër bëhesh dashuri..
Mos më lër të kërkoj në mantelin e natës..
Gënjeshtra janë ëndrrat sa herë që s’je ti..

E bukura dritare. E ëmbla largësi.

Dienstag, 11. Dezember 2018

Buqetë poetike nga Sokrat Habilaj

Sokrat Habilaj
Sokrat Habilaj, lindur në Vlorë dhe banues në Tiranë. Ka mbaruar universitetit, për ekonomi dhe punon si financier. Letërsia ka qenë gjithmonë bashkudhëtare e tij. Ka botuar romanin voluminoz: “Shpirt i trazuar gruaje”. Po kështu në shtypin e përditshëm ka botuar romanet :“Rrëfimi i një nëpunësi” dhe “Shënime nga provinca”. Ky autor ka botuar vëllimin poetik: “Të kisha thënë për lotin”. Gjithashtu vazhdimisht në shtypin e përditshëm ka botuar cikle poetike dhe shkrime të ndryshme  dhe ka gati për botim dy vëllime poetike si dhe romanin: "Më duaj kur të mos jem më”.


Poezi nga Sokrat HABILAJ


1. I NDARË NË PJESË

Vjen një kohë që ndihem mangët,
Ata që ikën nën dhè, morën pjesë.
Pjesë të tjera, m’i morën të gjallët,
Ndërsa endem, thjesht si mungesë.

Ndërsa kthyer, në gjysmë heshtje,
Them:-E kot të flas me të vdekur!
A për pjesët që më morën me vete,
Më mirë pyes për pjesën e mbetur.

Ndoshta jam i gjallë edhe në copa,
A ndoshta më flisni, si të jem i tëri.
Ndoshta me mua, u shtohet lodhja,
E pastaj më shani, sa ju meket zëri.

Ndoshta emrin tim, se kujtoni më,
S’kujtoni faktin, se kishit të gjallin.
Mos ngrini supet, nëse pyes për të,
Po më tregoni, ku ma bëtë varrin?!



2. DITËT ME TY

I provuam kaq ditë të bukura në dashuri,
Ditën e parë, të dytë, të dhjetëmijtën e ca.
Po mbase erdhi koha të pyesim:-Po tani,
Mos duhet të përtypim grimcat që na la?

Mbase do duhej të uleshim, në një brinjë,
Të uleshim që dje, ndoshta dhe më herët.
Ne që u deshëm, një ditë, dy, dhjetëmijë,
Tani të shohim, si bëjnë dashuri të tjerët.

Po për ditët që shkuan, pse të flas më kot,
Kur s’dua t’i kthej pas, dhe po të mundja?
Në cilën ditë të desha ty, si do të dua sot,
E si do të puth nesër, në ç’ditë të putha!?



3. NËSE...

Dhe nëse s’flisja me fjalë të mëdha,
E të të doja ty si të tjerët, që në nisje.
Burrë kaq i denjë, do të isha në krah,
Ti kaq e përkorë, në krah do më ishe.

Dhe nëse ëndrrat, s’i prishte ankthi,
Kur i pari, në gjumë t’i mbyllja sytë.
Edhe nëse s’shihja, a dihaste çarçafi,
Prapë si burrë, s’do të kisha të dytë.

Dhe nëse se puthja, çdo pikëz shiu,
Para se të të rrëzoheshin mbi lëkurë.
Mund të ndodhë, që gabohet njeriu,
Prapë s’kishe pse më shaje si burrë.

Dhe nëse lotët, s’lija të dilnin jashtë,
Kur i ndjej takat që afrohen në portë.
A nëse malli kthehej në rit të lashtë,
Prapë do isha, hajt mo...bashkëshort!

Ndoshta duheshin ca fjalë të mëdha,
A duhet të doja ndryshe, që në nisje.
Që të isha për ty, më i denjë në krah,
Ti dyfish e përkorë, në krah më ishe.



4. BALADË E BIJËS QË SE KISHA

Mundet që në jetë, i djegur nga malli,
Të ndjekësh veç një grua në çdo skaj.
E skalitësh në sy, si tu shfaqë së pari,
Imazhin e gështenjtë, të flokëve të saj.

Kur thinjet një fije, dy, a ca më tepër,
E nëna nisë bëhet një grumbull reshë.
Të vjen dhembshurisht një grua tjetër,
Kreshtën e hirtë nga thinjat e zhveshë.

Ndërsa u frynë flokëve që të bëjnë zë,
Kur bashkë me to të shtrihet në brinjë.
Ti fillon e i numëron fijet, një nga një,
Ashtu të bukur, të bukur pa një thinjë.

Ndoshta nuk e kupton se pak nga pak,
Ajo pllajë e butë bëhet bokërimë hëne.
Dhimbjes së ikjes i shtohet një shkak,
Kujt t’ia lë flokët që kisha në mendje?

Dhe atje ku të jem, i djegur nga malli,
Një grua do ndjek sa të thinjet e gjitha.
Por flokët do shfaqen si i pash së pari,
Tek ty është gruaja e bija që se kisha!



5. E MIRA IME

Për ty, i druhem trishtimit në vjersha,
Se ti s’më do si vjershaxhinjtë e tjerë.
Që si rrobat e brendshme nëpër tela,
Nderin në vargje çdo dhimbje e sherr.

Për ty, lotët si lë të kthehen kristale,
Dhe nis i kafshoj, sikur veten nduk.
Nëse ndonjë më rrëshqet, pa dashje,
Ti zgjatë buzët, e gjasme më puthë.

Për ty, edhe si burrë e ndjej frikën,
Kur të kesh para, një burrë që qanë.
Pa menduar dy herë, tej gruas ikën,
Dhe bëhesh nënë:-Mos qaj o xhan!

Për ty, sytë i tera, pikë nga një pikë,
Ndërsa ti heshtur, qerpikët m’i fsheh,
Thua se kuptoj se loti është si shpirt,
Që ikën nga unë, e tek ty gjen strehë!

6. MOS PRIT!

Mos prit të të them ty, gjëra të trishta,
Për shtëpinë e vjetër që ra pak nga pak.
Po sa herë, gurët kërcasin nga vithisja,
Brinjët e fëmijërisë tënde bëjnë:-Krak!

Mos prit të të them se me kohë pragu,
Nga trarët e kalbur, është bërë si kube.
Vazhdo beso se jam prej mishi e gjaku,
Dhe kulmet e shtëpisë, mbi supe i ngre.

Mos prit të të them ty, se më ikën truri,
Sa brinjët e mia, i ngul qosh më qosh.
Jo se më dhimbsen ca mure prej guri,
Po s’dua që të jesh gjysmak në moshë!

Mos prit të të them, se s’mbaj dot më,
Dhe brinjët, si trarët po m’i bren miza.
Nga unë që nuk të kam fshehur asgjë,
Mos prit të të them ty, gjëra të trishta!



7. BISEDË BURRASH NGA IM BIR

Asaj që nëna ime do të bëhej një ditë,
Kur imazhe burrash kish’ në mendje.
Do ja grisja dhe do t’i thosha:-Prit,
E pastaj do t’i skicoja fytyrën tënde.

Të betohem se nuk i lija asnjë shkas,
Që udha ta shpinte në një tjetër breg.
Sy më sy, do i thosha:-Ndiqmë pas,
Deri sa ty, të ta nxirja para, në shteg.

A, në s’dëgjonte e ma priste shkurt,
Si gratë me trille që s’kuptohen dot.
Të drejtë s’kisha t’i vendosja kusht,
Po fatin se lija të më ikte kot më kot.

Nëse me perënditë, s’matem në sherr,
Asaj do i bija në gjunjë me përgjërim.
E do t’i lutesha që ta dridhte njëherë,
(Ndjesë mamkë!), që ti të ishe ati im!



8. I BUKURI IM

Dhe kur retë, qiellin ta kenë mundur,
Si e mundin thinjat, nënën në dritare,
Dhe kur ëndrra, do ta prishin gjumin,
E në ballkon do tymosësh një cigare.

Dhe kur të kujtosh se kur ty të shpika,
S’i njihja ligjet që transmetojnë zërin.
Dhe kur kujtimet t’i harrosh, të gjitha,
Dhe bashkë me to edhe mua, të tërin.
______
Përzgjodhi: Seveme FETIQI