Shaban Cakolli - Një buqetë me poezi

Këtë buqetë me poezi po e publikojmë

në shenj respekti e kujtimi për mikun, poetin dhe bashkëpunëtorin e Revistës sonë z.Shaban Cakolli, i cili ka ndërruar jetë 27.07.2014 në Gjermani.
Shaban Cakolli ishte njeri fisnik, poet i vyer, veprimtar i zellshëm dhe atdhetarë të madh. Ishte Shabani ynë, si unë kam dëshirë ta quaj, ai që në zemër kishte veç dashuri. Të rrallë janë njerëzit si ai. 
Ndaj, qoftë i përherhëm kujtimi për këtë burrë shqiptarie!

Poezi nga Shaban Cakolli

MALLËNGJIM

Motra kur u bë nuse
hapi portat e ngujuara
të një stine të re.
 
Qerrja e kuqe me katër rrota kohe
kaloi mbi fëmininë e saj.
 
Motra iku!
 
Ç´zog do të këndojë
në drurin e manit
mallin e saj.
 
 
PËLLUMB I HUAJ
 
Ai nuk e njeh
qiellin tim
që e ruaj në bebëz.
 
Di të fluturojë
vetëm mes reve me tym
që na i ngulfasin
mushkëritë tona fshatare.
 
Më kot shikojmë nga qielli
ai asnjë lajm nuk do t´na e sjellë
nga shtëpitë tona mbuluar me mall.
 
Edhe gugatjen
e ka në gjuhë të huaj
 
As dreqi s´i merr vesh
figurat që bën
tek fluturon nëpër qiell.
 
Më mirë është t´ia vënë
një degë dafine në sqep
dhe të lutemi të na sjell paqe
në këtë globin tonë
gjysmë tokë
e gjysmë ujë loti
 
 
ARBËRIA
 
Më e moçme se Hëna është Arbëria,
rrënjët i shtrin
tek mitet ilire
ku perëndesha Dea
qumësht i jep
gjarpërit të shtëpisë.
 
Ëndrrat arbërore
me Qerren e Diellit
udhëtojnë
për të pushuar
në svastikën
e djepave tanë.
 
Derisa flenë arbërorët
dy shqipe të pagjuma
ëndrrat na i ruajnë
netëve me hënë.
 

 
EMËR I NEMUR
 
Udhëtarë të territ
hyjnë dhe dalin
nga dera në derë
ecin për teh të thikës
duke u përpjekur
të kërcejnë në humnerë
hapur në anatemë
si fëmijë të humbur
thellë në pyll
lajkash e trishtimi
 
U lexohet në dritën e syve
mallkimi i territ
ngrysen e gdhihen
me një vel mërzie
 
Nuk kanë shteg as prag
s'dijnë kah nisen,
as ku ndalen
me këtë rrugë muge
emër të nemur
gurbet
 
 
LOT KOSOVE
 
Sllav e shkja
dhe djalli i zi
na lakmuan edhe gjelbrimin
e fushave tona
në sy
 
As me vetëveten s’ lanë
të flisnim njerëzisht
për njerëzimin
se njerëz s’ishin
 
Shkilnin tokën tonë të bukës
me thundrrat e tyre
me brirë therrnin
qiellin e kaltër
të bebëzave tona
 
Zjarrin që ka Kosova
për liri tund dheun
dhe shpërthen
deri në qiell
duke djegur e pjekur
mustakët e miu
në fytyrat satanike
 
Kur shiu i lotëve pushoi
rreze lëshoi liria
dhe me foshnje u mbush shtëpia.
 
 
PËR TY DRITË
 
Flakadan lirie
që n driconte nëpër zemrat tona
me shekuj
 
Shekull pagjumësie
është ky
ç’ të bëjmë me ty
në cilin qerpik
si në shandan
të vëmë
në cilin qiell
të bebëzave tona
të grisura
 
Tokë e shenjtëe
e Kosovës
me këtë florë
të kuqe gjaku
me xixëllonja stralli
që dalë kanë
nga nga limfa jonë
 

 
KUR MA VRANË KËNGËN
 
Unë, rrapsodi i harruar
këngën e kam pëlcitur
në një kohë të perënduar
jehonën e saj e lashë peng
anë e kënd nëpër Dardanë
por, atë ditë që nga nëna më ndanë
shpirtin ma dogjën dhe këngën ma vranë
 
 
BETIM NË VETE
 
Nuk ndahem gjallë
prej teje
gjaku im je ti
nëpër dje
dhe vetëm për ty
vdekjes përballë i rri.
 

 DARDANIA

 
Trupin në valë
emrin në flakë
Dardania plakë.
 
Në valë-nuk mbytet
në flakë-nuk kallet
jeton-nuk ndalet.
 
Në gjak -ujitur
plagosur në zemër
prap jeton-ka emër.
 
Erdhi nëpër furtunë
trupin-flori
emrin-LIRI.
 
 
POETI
 
Nuk e di
nëse trupi i pikon gjak
por e di,brenda tij
kallet një oxhak
 
Në mes mallit e dhembjes
urnë që kallet
digjet në heshtje-bëhet prush
dhembjet e tij
s´i kupton askush!...
 

 
KITARA E FJALËS
 
Prej se jam lindur
jetën e ndjej dhe e
mbaj në mend mirë
 
ashtu si ishte
 
dhe kështu si është
e jo si desha unë
por s´i deshi ajo.
 

 
E IMJA ËSHTË KJO TOKË
 
Çka shohin sytë
Dhe shumë më përtej
Janë trojet e mia
Gjaku i diellit tim
 
Çka shohin sytë
Dhe shumë më përtej
Është qielli im
Është mhënë e atdheut.
 
Çka shohin sytë
Dhe shumë më përtej
Është fusha e rrafshët
Udha e dy Drinëve.

VENDI IM

Natë për natë shëtis
nëpër kosmosin me hënë
buzë lumit të atdheut
pranë arave dhe kopshteve
malli s´ikën nga unë
as kur hëna ikën
prapa gjelbërimeve
  

ORA JONË
 
Gjurmë pas gjurme
bjeshkë pas bjeshke
na ndoq sopata shpatën
nëpër shekuj
 
Këtu varrë e atje varrë
më bëhet shpirti mulli ere
në skëterrë pas skëterre
deri kur të bredh me bredh
kështu,o shpirti im?
nga të palarat
e botës pelim
 
Këtu s' jam
atje s’më lënë,
o nënë
qenia ime e ndarë në dysh
në udhëkryq

________


RRËFIMET E POETIZUARA TË SHABAN CAKOLLIT

Haxhi Huhaxheri që në fillim po të them një TË FALEMINDERIT të madhe që më solle poezitë e Shaban Cakollit te faqja. Në të vërtetë, ndërsa po i lexoja poezitë, më dukej se jam me të dhe në prani të tij, disi i heshtur po i lexoj. Këto fjalë sikur po ia them atij gjatë një pleqerimi poetik të dy miqve të penës, sikur të ishte gjallë dhe jo tashmë i ndjerë. Nuk është kurtoazi kjo që do të tjem fjalë të mira për poezinë e Shabanit.
E pranoj se nuk e lexova me aq vëmendje, e se nuk do të thotë se përsëri nuk do të kthehem te leximit i tyre, përjetimi dhe ndërgjegjësimi nga vargjet e tij. Pra, nga leximi disi i nxituar, i dorës së parë e të pamjaftueshme, vërejta se Shaban Cakolli në poezinë e tij ka stilin e rrëfimit të poetizuar, disi me evokime, cilësimit të shembullit e të fenomenit të paramotivuar nga ai. Secila poezi kishte diçka më vete, kishte simbolikë të derdhur nëpër fjalë, nëntekst të riformësimit ideo-artistik të tekstit të pathënë drejtpërdrejt, kishte shpirt të ndryshur dhe që mëton të depërtojë deri te sensi i lexuesit që e josh dhe që e përkrah.
Si thotë në njërën nga këto poezi për poetin, edhe vet Shaban Cakolli është krijues që brenda i djeg një oxhak. Aq bukur e portretizon shmëtinë e pëllumbit të huaj, gjuhën e të cilit nuk e kupton, sepse është i jovetes dhe i rremë, por që në fund rropos mënyra të humanizimit të tij, jo të fundit vrastar me tragjikë. Pra, me pëllumbin personifikon një shpend(regjim) gënjeshtar mbi qiellin anas.
Vendlindja, atdheu, populli e ndjekin si hija e vet poetin. Ka dhembje edhe për rrugën e dy Drinëve, ka mllef mospajtimi kur ia vrasin këngën me vdekjen e nënës, por nuk e shqipton se ç’ nënë është, biologjike(individuale) ose metaforike(etnike). Sikur me vrasjen e këngës i vritet Arbëria, për të cilën shkruan se është më e hershme se hëna. Edhe për Kurbetin, në të cilin e përjeton veten se nuk është(gjendje zombiane, ask i gjallë e as i vdekur), kurse atje(në vendlindje) nuk e lënë; kurbetin e karakterizon si të mallëkuar, të nemur.
Ka edhe shumëçka të shkruhet për poezinë e Shaban Cakollit, por këtë herë i përshfaqa vetëm disa impresione të mia kalimthi, me lutjen më të fisnniktë që Zoti ta kënaqtë në parajsën e merituar!

                                                                                             Fadil Curri, poet dhe kritik letrar

_________

Biografia e autorit

Shaban Cakolli, u lind në Krilevë të Dardanës në vitin 1958. Shkollën fillore e kreu në vendlindje, të mesmen në Dardanë, kurse studimet në Univerzitetin e Prishtinës. Nga mosha fëmijërore u frymëzua për shkrime, kulturë dhe veprimtari kombëtare. Si i ri punonte me rininë e fshatit në grupe letrare, ku nxirrte gazeta të murit. Me shkrime dhe kulturë vazhdoi edhe në shkollimin e mesëm dhe univerzitar. Ka botuar shkrime në poezi, prozë dhe publicistikë në gjitha gazetat që botoheshin atë botë në Kosovë, ku edhe tani boton në gazetat dhe revistat që botohën në diasporë e Kosovë.Ka udhëhequr jetën kulturore në vendlindje dhe mërgatë. Në Gladbeck ishte sekretar i SHKA "Aleksandër Moisiu" në kryesinë e Bashkimit të Intelektualëve Shqiptar në Mërgim(BISHM), është në Kryesinë e Lidhjes së Shkrimtarëve Artistëve dhe Krijuesve Shqiptar në Gjermani LSHAKSH. Ka botuar në gjuhën shqipe, gjermane dhe turke. Është i përfshirë në 18 antologji në gjuhën shqipe, një gjermane në mërgim dhe Kosovë. Poashtu, ka lën në dorshkrim edhe disa libra të përgatitura për botim. Ndërroj jetë në Gjermani, më 27.07.2014.

_______
Përgatiti: Haxhi Muhaxheri