Vaso Papaj - Një dimër mes dimrash

Fragment nga romani "Një dimër mes dimrash"

* * *

Do të kisha fjetur po të mos më kish thirrur Pali. Sapo isha zhveshur dhe ai më bëri të vishem përsëri.
-Pse vetëm do të rri unë sonte? As që mund të mendohet, - më tha. –Eja, vishu!
Edhe më pëlqeu “ky urdhër”. Palin, si beqar, e kishin caktuar oficer roje atë natë. Dolëm nga fjetorja dhe shkuam në dhomën e vogël të trup rojës. Soba bubullonte dhe xhamat ishin djersur krejt.
-Dërgova Filipin për verë. Do të pimë sonte, - tha Pali dhe u lëshua me forcë mbi sustën e krevatit.
-Kurse unë s’paskam etje fare, Pal.
-Ç’t’i bëj detyrës unë, po sonte s’më kapje dot. Te Familjari do ta gdhija. I thonë natë e Vitit të Ri.
U ula në një stol të rëndë e të çalë. Pali vuri kapelen pranë telefonit dhe vetëm atëherë pashë një radio tranzistor të vogël mbështetur te doreza e zezë.
-Po ky?! - E mora në dorë. Sa më kish munguar një vit të tërë një radio. Një radio e madhe shtëpie nga e cila mund të dëgjoje ç’të doje: muzikë, lajme, opinione, emisione të rinjsh etj etj etj nga bota e lirë. Radiot e dorës (kështu kishin filluar të quheshin) s’kishte një vit që kishin ardhur tek ne. Mbeteshin një ëndërr akoma për mua.
-I Besnikut, - tha Pali. - E njeh? Ai mësuesi i Shënepremtes. Shkuan grup te Familjari dhe radion ma lanë mua.
-Domethënë, do të jetë e fortë sonte atje.
-Gjer në mëngjes, nuk thua! Kur fillon Fredi, s’di të mbarojë. Kot nuk shkove dhe ti.
-S’isha mirë, Pal. S’ mund të duroj dot më pa gjumë. U bënë kaq netë.
Fredi me djemtë e orkestrës kishin shkuar te Familjari prej dy orësh, por unë s’ kisha dashur t’u bashkohesha atë natë. Nuk kisha as më të voglën dëshirë të luaja atë natë për ata që do të lëkundeshin përpara syve të mi. Në djall të venin të gjithë! Doja qetësi. Doja të flija dhe të shikoja ëndrra të bukura, por ja që dhoma e ngrohtë dhe melodia që servirte tranzistori më sollën disi tek realiteti. Tek ngrohtësia e një shoku, tek disa reflekse të harruara tashmë.
Pali kishte sy të qeshur dhe bisedat e tij për vajzat dhe futbollin ishin aq të këndëshme. Jepi Pal, jepi!... Nuk mund t’i shmangia ato biseda. Akoma s’kisha mbushur njëzet e kater vjeç. Edhe sikur të mos doja, më vinte mirë, më gjallërohej trupi. Jepi Pal, jepi!...
Trokiti porta.
-Hej, hapeni! - thirri një zë. Ishte Filipi vetë. Pali u hodh përpjetë nga susta.
-S’e hap dot caraci, - tha ai dhe shkoi nga dera.
Kur hyri Filipi, ne ia plasëm gazit. Përfytyroni një ushtar të shkurtër tërë tul, me fytyrë dhe kokë rrumbullake. Faqe të kuqe, fytyrë e ngëdheshur. Një vrimë në mes të faqes. Shkurt. Pa një , pa dy, një Shvejk i vërtetë.
Veç kësaj, në dorën e djathtë mbante shishen e verës, një letër me mollë, një me portokalle dhe dy kutia mishi. Kurse në të majtën, një letër me arra, tri gota dhe një kavanoz me turshi.
Ne u gajasëm mirë e mirë. Pastaj shtruam mbi tryezë një gazetë dhe vendosëm mbi të krejt sendet e blera.
Ata të dy u lëshuan pastaj mbi shtrat, kurse unë mbi stolin e sëmurë. Kur zumë vend mirë, Pali më shkeli këmbën, pastaj u kthye nga Filipi: Po ti, pa jep një herë llogari! Pse u vonove kaq?
-Radhë, mor shoku komandant, ti e di.
-Mos gënje! Për ushtarin s’ka radhë. Pse u vonove, thuam? Hajt, thuam shpejt!
Këmbëngulja e Palit i ngjante asaj të një fëmije.
-Lëre lepurushin, - ndërhyra unë. - Rëndësi ka që erdhi. Kushedi!?... Mos humbi andej arave duke kërkuar ushqim.
Po Pali më shkeli përsëri syrin dhe vazhdoi me të vetën.
-Jo, pse? Ta thotë tani, pse? Ose e ka keq punën me mua, - Tashmë sytë i kish hapur katër kanatesh.
-Po nëse nuk e them?... - Filipi shtrëmbëroi fytyrën. Si duket një nga ato shenjat e ujdisura e kishte pikasur.
-Po qe ashtu, ka edhe kështu, - ia preu Pali dhe e zuri për qafe. Booo… Thashë se do të shikoja qyfyre, por përleshja mbaroi shpejt. Pali ia shtrëngoi kokën aq shumë me krahun e tij si kular, saqë Filipi i shkretë u betua se do të rrëfehej. Vetëm atëherë u hap kulari i krahut dhe të dy zunë të rregullojnë këmishat e dala mbi pantallona.
Morën të dy frymë me zhurmë sikur s’ishin ngopur qyshkur. Pastaj Filipi rregulloi rripin, picërroi sytë dhe zgjati qafën pak përpara.
-Hë mo, se ua them, - tha pastaj. – Nuk e thatë?!... Jam lepurushi që bredh për të kërkuar ushqim… Tek ajo qesh. U bë kijameti?!
-Edhe sonte, mor mistrec, mor qurravec, mor palaço burrë?! - Pali ia kapi krahun dhe ia ktheu me forcë. Se ç’ishte një djall sporti ky i sapoardhur nga Kina. Filipi nisi të thërriste: -Mos, mos, mos pra, komandant! - Dhe kur u çlirua, vazhdoi: - Isha rehat sonte. Njerëzit s’kishin ngenë time. Haliti po pinte te Familjari dhe unë thashë se nuk bëja keq të kaloja një herë andej. Pse keq bëra?
Vazhduam ta ngacmojmë edhe ca. Ç’gusto! Ngacmo, që të ngacmohesh, por ai na përplasi të dyve fjalët: ”Më lumtë!” dhe pastaj ngriti gotën: “Për shëndetin e beqarëve! Dashuri, dashuri!...” Dhe molla starkink kërciti nën forcën e dhëmbëve të tij.
Hëngrëm dhe dëgjuam muzikë. Bëmë shakara dhe ngritëm dolli. Po mua dalëngadalë po më mbërthente gjumi. Madje disa herë e humba fillin. Soba, tymi i cigareve, muzika, vera, kishin filluar të më përkundnin. Ora dymbëdhjetë pa një çerek.
-S’po mundem më, - u thashë. - Tani duhet të shkoj. - Ata kundërshtuan ca, por në fund më lanë. S’e vesha pallton. Vetëm e hodha krahëve.
-Nuk do të vish, ti Lipe?
-Kam qejf ta pres ngrohtë Vitin e Ri. Të më vejë mbarë.
-Atëherë po të pres jashtë. Unë kam qejf ta pres ftohtë. Të pruftë atë që të do zemra! Ju pruftë, madje! Natën e mirë, Pal! Mirë u pafshim pas një viti! Nesër... Natën!...
E putha Palin në faqe. Edhe ai gjithashtu. Menteshat e ndryshkura të derës kërcitën. Bënte ftohtë dhe në qiell ishin hapur ca dritare. Diku pashë Arushën e Madhe. U përqëndrova. Më në fund, ja dhe Algoli ku ishte. Qesha me vete. Domethënë të parit s’më kishte lënë. Shenjë e mirë kjo. Qesha përsëri se m’u kujtuan fjalët e profesorit të astronomisë që e lidhte gjithnjë cilësinë e të parit me aftësinë për të dalluar yllin Algol pranë yllit të mesit te bishti i Arushës së Madhe.
Po pse dridhej ashtu ajo dritë e dobët e Algolit? Pse dridhej si një nuse e ndrojtur katundi kur fut këmbën e parë në shtëpi të dhëndrit? Dy akrepat e orës u puqën te dymbëdhjeta.
Qetësi e habitshme... As sirena vaporësh këtu. As sirena fabrikash. As fishekzjarrë... Kishte ikur edhe një vit... S’doja të kujtoja asgjë nga ato që kishin shkuar. Për mua tani kishin rëndësi ditët që do të vinin. E ç’ditë do të vinin vallë?... Mos ishin dhe ato Algolë të largët e të ftohtë, të zbehtë e të dridhshëm?! Mos ishin edhe ato prova si Algoli, prova qëndrese?!
Po le t’i flakja mendimet e asaj mesnate. Ndodhesha në një stacion të errët dhe në errësirë çfarë nuk mendon njeriu.
U mbështeta pas trungut të një akacie dhe prita gjersa erdhi Filipi. Më zuri prej krahu dhe ashtu me kujdes ecëm nëpër zhurin e shtruar para mensës.
-Prit, Patri! Mos u fut njëherë brenda, - tha ai. - Kam një fjalë me ty. E di ç’më tha Shpresa sot? Ty të ka qejf një vajzë. Do që ta rregullojmë? - Kishte vënë buzën në gaz.
-Jo, Lipe! - i thashë dhe hodha hapin, por ai më mbajti prej krahu.
-Po prit, prit de! Mos u ngut! E merr me mend se kush është? Asaj i shkojnë pas shumë djem këtu. Nuk ta thashë më parë, sepse edhe Pali është njëri nga ata. Vojsava është. S’të heq nga goja.
-Vojsava Ajazi?! - bëra sikur u habita unë. - Jo, Lipe. Nuk është gjë që bëhet.
-E pse, mor burrë?... Ajo të ka qejf. Ç’ka këtu të keqe? Se mos do ta marrësh ti. Ja ashtu. Të çelesh pak. Si thua?
-Jo, jo, Lipe. Të falenderoj. S’mund ta bëj. Më fal. Më vonë, kush e di!... Do të flasim përsëri.
S’dija ç’t’i thosha.
-Mbase shumë gjëra kjo radakja ime s’i kupton, o Patri. Po shko një herë o, shko! Të isha unë, s’do pyesja fare. Jemi meshkuj a ç’ jemi?!
-S’është aq e thjeshtë, o Lipe. Më fal që nuk të flas dot tani, po do të kemi kohë dhe do t’ia themi. Kemi një vit përpara. Futemi e flemë tani se na hyri të ftohtët.
Shtymë portën. Ajo lëshoi një ngacmim gërvishtës. Posta e kapanonit u hodh përpjetë. Po dremiste me kokën mbështetur te tryeza e vogël dhe ne na mori për oficerë. U ngrit në këmbë. I uruam Vitin e Ri dhe u shtrimë. Pranë meje Foto Kokoveshi qeshte në ëndërr. Me siguri qeshte me vajzën që i kishte lindur e që ende s’e kishte parë.
Në qetësinë e natës dëgjohej vetëm ndonjë gërhitje, por dhe kjo s’ma prishi fillin e mendimit. Solla ndërmend mamanë, babanë, Bertin, Tinën, Anën dhe Zhanin, pastaj Lum Sermin dhe violinën e saj, shkollën, nxënësit e mi dhe në fund u ndala me mendimin se kishte nisur nga e para edhe një vit tjetër. Po nuk dija ç’të shtoja veç asaj që ky vit do të ishte për mua një vit i stuhishëm dhe tepër i vështirë. Vit prove përsëri. Për këtë isha mëse i sigurt. Më pushtuan legjenda, muret, gurët, llaçi...