 |
| Biser Mehmeti |
Derisa i vështroja kupolat e shumta të Bibliotekës Kombëtare, një zë i panjohur më thoshte të largohesha nga tempulli i dijes, në të cilin nuk më kujtohej kur kisha shkelur për herë të fundit. Disa herë u nisa të kthehesha mbrapa nga kisha ardhur. Mirëpo, një mendje e marrë më thoshte të mos e lëshoja rastin që të njihesha me disa shkrimtarë të rinj, për të cilët isha i bindur se do t’i takoja brenda tempullit të diturisë... Kur u afrova ngadalë, sikur të kisha frikë nga diçka që nuk e kuptoja, me sytë e vagëlluar zura të vështroj nëpër murin e Bibliotekës Kombëtare, i cili ishte i ndotur nga insektet e ndryshme, të cilat sikur edhe më tutje lëshonin do zukama të neveritshme. Disa metra afër derës, sytë më zunë një afishe jo edhe aq të madhe, të cilën kisha bindje sikur e kisha parë edhe para tri e ndoshta më shumë vitesh. Në hapësirën e afishes i pashë disa shkronja të çorditura, të cilat u ngjanin hieroglifeve, disa me ngjyrë të kuqe e disa me ngjyrë të zezë. Derisa i vështroja i shtangur ato shkronja të shkruara në mënyrë të çrregullt, me vështirësi të madhe arrita t’i krijoja dy e ndoshta më shumë fjalë, të cilat qëndronin të shtrira si kufoma: përurimi i romanit “Populli im” të shkrimtarit A. B... Ha-ha, zura të qeshi me vete si i marrë. Edhe ky tipi na u bë shkrimtar!... E tmerrshme!... Derisa qeshja me vetvete, një zë i largët më tha: ç’dreqin kërkoj unë në përurimin e një vepre të një sharlatani, të cilit i është mbushur mendja se është shkrimtar, madje ndër shkrimtarët më të njohur të vendit! Ajo që ai ka shkruar nuk i përmbush kriteret elemtnatare për të qenë roman! Megjithatë, miqtë e tij veprën e tij po e çmojnë jashtëzakonisht tepër!... Sapo desha të kthehem mbrapa, një forcë e panjohur zuri të m’i paralizonte të gjitha gjymtyrët... Kur u bëra gati të hyj brenda, afër derës së ndotur nga mizat, të cilat në nëndijen time krijonin një zukatje që m’i brente trutë, përtej mosqenies u shfaqën dy djem të veshur me rroba të zeza, me syze të zeza dielli. Derisa i vështroja i habitur, m’u bë sikur para meje gjendeshin dy majmunë, të cilët ishin arratisur nga kopshti zoologjik...
- Nuk lejohet hyrja pa ftesa! - më tha ai që qëndronte në anën e majtë të derës. Zëri i tij më ngjau në hingëllimën e një kali të uritur, i cili nuk ka ngrënë asgjë shtatë e ndoshta më shumë ditë... Përsëri desha të kthehem nga kam ardhur i dëshpëruar. Megjithatë, një zë i panjohur më tha: është rast i mirë të argëtohesh gjatë kohës sa bëhet përurimi i romanit të një shkrimtari që pretendon se ka arritur majat e letërsisë postmoderne!... Me dorën që më dridhej ia zgjata ftesën antropomorfit, të cilën para katër e ndoshta më shumë ditësh ma dha një mik imi, i cili është një i afërm i shkrimtarit, romani i të cilit përurohej pas disa minutash... Roja me pamjen e antropomorfi e rrëmebu ftesën me shpejtësi të madhe sikur të kishte frikë se do të pendohesha e pastaj do të kthehesha mbrapa. E vështroi ftesën përtej xhamave të syzave të errëta... Pas pak ma zgjati ngadalë duke më dhuruar një buzëqeshje të vdekur...
Kur ngadalë hyra brenda, m’u bë sikur u gjenda në një varr të ngushtë, në të cilin ajrit i vinte era e rëndë e kufomave. Derisa qëndroja i hutuar në holin e bibliotekës sikur të gjendesha në një skaj të ferrit, dëgjova një zë me tinguj të kumbueshëm, të cilët më godasnin në kokë si me çekan: këndej është salla e kuqe!... Me hapa të ngadalshëm fillova të ngjitem nëpër do shkallë të mbushur me pluhur, të cilat sikur silleshin në rreth. Pas pak çastesh, nga një largësi që nuk arrija ta përcaktoja, zunë të jehojnë do zëra të çakorduar, të cilët u shëmbëllenin vringëllimave të shpatave. Më kaploi dyshimi sikur së shpejti do të gjendesha në një arenë të mbushur me shikues, në të cilën luftonin dy gladiatorë për jetë a vdekje... Në një çast më ngjau sikur nëpër veshët e mi zunë të depërtojnë me vështirësi të madhe do klithje, të cilat herë më dukeshin të lumtura, herë të pikëlluara... Derisa grindesha me mendimet e mia, m’u bë sikur nga një skaj i hapësirës zunë të jehojnë do krrokama të thekshme të korbave të uritura. M’u bë sikur tash e shtatë ditë sorollatesha nëpër një mal të mbushur me korba, të cilat ushqeheshin me mishin e një kalorësi të vrarë në luftë për liri... Ç’dreqin më shtyri që erdha në kopshtin zoologjik, e qortova vetveten... U gëzova kur u gjenda afër sallës, e cila ishte mbuluar me ngjyrë të kuqe. Edhe në derën e saj të mbushur me njolla të shumta të insekteve, e njëjta afishe me ato shkronja të shkruara me shpejtësi të rrufeshme nga një dorë e pakujdesshme... Sa hyra brenda mendtë filluan të më merreshin sa për pak nuk u alivanosa. Me sytë e vagëlluar m’u bë sikur pashë një grumbull ujqish që lëshonin ulërima të thekshme. O Zot, i thashë vetes, a është e mundur ujku të ketë ardhur në sallë për ta hëngër autorin e romanit!... Me hapa të ndrojtur, sikur të ecja përmes do kafshëve të egëra, mezi arrita në rendin e fundit të sallës ku gjendej një karrige e zbrazët. Hapësira gjysmë e errët mezi ndriçohej nga disa llampa të vogla, të cilat sikur nxirrnin grahmën e fundit. Me sytë e vagëlluar zura t’i vështroj do hije njerëzish që vështirë dalloheshin nëse ishin të vërtetë ose nëse kishin dalë nga një roman që e kisha lexuar para disa orësh. Nuk e kuptoja pse disa qëndronin në këmbë e disa ulur. Disa i njihja, ngase fytyrat e tyre i shihja shpesh në televizor. Në një skaj e pashë një plak të matufosur, me fytytë të zhaposur, me sy gati të fikur... Aha, është kryetari i Lidhjes së Shkrimtarëve, i thashë vetes. Bashkë me të qëndronte shkrimtari, i cili mund ta kishte emrin Stas, të cilin e shihja për herë të parë. Kishte flokë të gjata e të pakrehura, mjekër të parregulluar, fytyrë të mërdhezur, sy të errët... Dukej i gëzuar tepër, po gëzimin e tij e fshihte para miqve që i kishte ftuar me ftesa.
Derisa vështroja i humbur, m’u bë sikur gjendesha në një anije të vjetër romake, e cila ishte mbushur me luftëtarë, të cilët çlodheshin pas një beteje të përgjak- shme. Shikimin po ma rëndonte ngjyra e kuqe. Rreshti i parë u takonte njerëzve të pushtetit, me të cilët shkri- mtari kishte raporte miqësore. Rreshti i dytë ishte rezervuar për miqtë e shkrimtarit. Rreshti i tretë... s’e di për kë ishte i rezervuar... Në një skaj të sallës gjendej ekipi i televizionit publik. Kameramani, një djalë i ri, tërë kohën vështronte i hutuar. Ndoshta nuk e dinte pse gjendej aty. Gazetarja e ngarkuar për të përcjellur këtë manifestim kulturor, një vajzë e re me flokë të gjata e me fytyrë që vezullonte nga pudra e tepërt, qëndronte e shtangur si statujë duke përtypur pa pra një çamçakëz... Në podium, mbi një tavolinë të mbështjellur me një pëlhurë të bardhë, ishin vendosur disa kopje të romanit që do të përurohej. Derisa i vështroja ato libra me ngjyrë të zezë e me shkronja të kuqe, m’u bë sikur i shihja do varre të zbrazta, në të cilat për shumë vite kishin qëndruar disa heronj, të cilët tash gjendeshin në sallën me ngjyrë të kuqe... Në karrigat afër tavolinës u ulën katër njerëz: kryetari i Lidhjes së Shkrimtarëve, autori i romanit, një vajzë e re dhe reda- ktori i romanit, i cili mund ta kishte emrin Sadri ose Sami... Në sallë u lëshua një heshtje e çuditshme, nga e cila fillova të frikësohem. Diçka më thoshte sikur edhe pjesëmarrësit në sallën e kuqe frikësoheshin nga diçka e mistershme... Më kaploi dyshimi sikur gjendesha në teatrin e një qyteze, në të cilin aktori kryesor kishte bërë vetëvrasje dy herë... Mbi kokat e tyre në mur ishte vendosur një afishe e madhe, në të cilën shkruante me shkronja të mëdha: Lidhja e Shkrimtarëve... Akademia e Shkencave dhe e Arteve... Fakulteti i Filologjisë... Insitituti Albanologjik... Nga karrigia u ngrit vajza e bukur me fytytë të qeshur. U afrua te mikrofoni që gjendej disa metra larg tavolinës. Me një zë që i shëmbëllente zërit të laraskës zuri të fliste diçka. Fjalët e saja zhdukeshin ngadalë në hapësirë, në të cilën nuk e dija nëse bënte nxehtë apo ftohtë...
- Më falni, - u dëgjua dikur zëri i laraskës, - harrova ta ftoj kryetarin e Lidhjes së Shkrimtarëve...
Plaku i matufosur u ngrit me vështirësi nga vendi. Kishte trup të hajthëm e fytyrë të zbehtë si të hënës pas perëndimit. Kishte veshur një konstum të zi, i cili i binte i madh dhe në të cilin ndihej tepër keq... Para mikrofonit qëndroi i shtangur. Me sytë e buhavitur e të skuqur, sikur gjatë gjithë natës të kishte qëndruar zgjuar, zuri ta vështronte publikun në sallë. Njerëzit që e vështronin të shtangur i shëmbëllenin në kalorës mesjetarë, të cilët qëndronin të kredhur në një gjumë të rëndë pas një beteje të përgjakshme. Disa herë i fërkoi sytë me gishtat tërë asht e lëkurë. Nga xhepi i pantallonave nxori një letër të zhubravitur. Derisa e mbante letrën duart po i dridheshin. Nga fundi i sallës u dëgju- an do duartrokitje frenetike. Dikush e thirri me zë të lartë emrin e plakut të matufosur...
- Zonja dhe zotërinj... të ndëruar kolegë shkrim- tarë... akademikë... dashamirë të letërsisë... Aha, më falni... harrova kryetarin e komunës... si e pati emrin... nejse... pak ka rëndësi emri... Jam i kënaqur shumë... përuruar romanin “Populli... populli... më falni... nejse... nuk ka rëndësi as kjo... po, po... autori i romanit... profesori i nderuar i Fakultetit të Filologjisë... para tri ditësh u bë anëtar i Akademisë së Shkencave dhe Arteve...
Nga duartrokitjet frenetike emrin e shkrimtarit nuk arrita ta dëgjoj mirë... Ndoshta e kishte emrin Hasan... I entuziazmuar me atmosferën e krijuar edhe unë zura të durtrokas me sa fuqi që kisha sa një i ri që gjendej afër meje mbeti i habitur nga sjellja ime prej budallai. Salla për një kohë të gjatë buçiti nga duartokitjet e ova- cionet e shfrenuara...
- E ftoj autorin... shkrimtarin që ka arritur famë të madhe... - u dëgjua zëri i laraskës...
Shkrimtari me trup të vogël u ngrit tepër ngadalë hijerëndë në këmbë. Derisa e vështronte krenar publikun, lëshoi një qeshje të shkurtër. Përsëri salla gjëmoi nga duartrokitjet e ovacionet frenetike... Kur autori u ul ngadalë në vendin e vet, përsëri zëri i larakës e mbushi hapësirën e sallës cep me cep... - E ftoj redaktorin e romanit...
Ai që qëndronte në skaj të tavolinës ngadalë iu afrua mikrofonit... A e njeh këtë shkrimtar, më pyeti i riu që qëndronte afër meje... Po, i thashë, është vjehrri i autorit të romanit që po përurohet...
Redaktori i romanit me një shikim të rëndë e përsh- ëndeti publikun e shfrenuar nga lumturia... Përsëri duartrokitje frenetike... Redaktori i romanit zuri të fliste sikur të ishte zgjuar somnambul nga një gjumë i prishur në gjysmë... - Jam shumë i ngazëllyer... i privilegjuar... i nderuar... ndër romanet më të mirë të letërsisë sonë bashkëkohore... natyrisht, ky roman meriton epitetin e romanit më të mirë të këtij shekullit... edhe të shekullit që vjen... ia ka kaluar edhe Migjenit... edhe Naim Frashërit... po, po, edhe Fan Nolit... Jam krenar që është dhëndri im... Zëri i çjerrë i redaktorit u ndërpre nga duartrokitjet frenetike... Frazat që do t’ua lexoj nga ky roman janë një xhevahir i vërtetë, që do të hyjnë në të gjitha antologjitë e letësisë sonë kombëtare... Redaktori zuri të merrte frymë thellë sikur të bëhej gati të fluturonte nëpër hapësirën e vogël. Në sallë mbizotëroi heshtje varri... Kameramani mundohej të fokusonte sa më mirë fytyrën e mërdhezur të redaktorit dhe të autorit... Redaktori ngadalë e hapi romanin me kopërtina të forta. Disa çaste e kërkoi faqen në të cilën dëshironte ta lexonte një fragment... Publiku në sallë çdo lëvizje të tij e përcillte me kureshtje të madhe... Në një çast redaktori e ndërpreu shfletimin e romanit. U ndje i shpenguar sikur të kishte hapur derën në të cilën ajri mungonte. Edhe shikuesit u ndjenë të shpenguar... Redaktori e ngriti kokën e dërrmuar e pastaj zuri ta vështronte publikun në sallë... Me zërin e mbushur emocione zuri të lexonte ngadalë dhe gjatë asaj kohe duket sikur fjalët shndërroheshin në flutura e pastaj fluturonin nëpër hapësirën gjysmë të errët të sallës...
- Ne jemi... popull bastard!... popull psikopat!... popull me histori... të rrejshme... pthu... është fatkeqësi të jesh... pjesëtar i këtij popull!... Sa do të dëshiroja... të mos i takoja... këtij populli... as këtij vendi... ky vend është i mirë... vetëm për qen!... Këtu njerëzit jetojnë më keq se qentë!... Populli ynë... ka heronj të trilluar!... edhe historinë... po, po... edhe atë e ka të trilluar!...
Zëri i çjerrë i vjehrrit të shkrimtarit më godaste në kokë si me çekan edhe gjatë kohës sa u ngrita ngadalë nga vendi ku qëndroja sikur të gjendesha i ulur mbi një grumbull me ferra. Zëri i çjerrë i atij që ishte redaktor i romanit që sapo ishte përuruar, vazhdoi të më godaste në kokë edhe pasi dola nga salla e kuqe dhe me shpejtësi të madhe zbrisja shkallët e papastra. Ai zë i neveritshëm vazhdoi të më godaste në kokë edhe gjatë kohës sa ecja nëpër një rrugë, të cilën nuk arrija ta shihja nëse ishte e mbushur me njerëz apo me kafshë të egëra. Ai zë i vrazhë vazhdoi të më godaste edhe kur shkova në shtëpi dhe u shtrina për të fjetur e gjumë nuk arrija të bëja...
Keine Kommentare:
Kommentar veröffentlichen