Tregime nga Shkëlzen Halimi (2)

Shkëlzen Halimi

RRUGËTIMI

          Përmbajtja e harruar më kthehet nga rrugëtimi nëpër labirintin e kujtesës. Është një përmbajtje e ngurosur dhe e futur në një arkë pa kapak të ngjashëm me qivurin. Gratë e këqija shkojnë e pështyjnë në atë qivur, duke e mbajtur në jetë me lagështinë e pështymës, ashtu siç policia sekrete ua kthen shpirtin me një kovë ujë atyre që e mbrojnë të vërtetën. Në atë përmbajtje kam parë të skicuar edhe portretin tim.
          I zënë në zgrip për shkak të fjalës së dhënë, vendosa të udhëtoj me anijen e dehur nëpër detin e lafitur, duke huazuar fatin e Udhësit, sepse mendoja se një ditë do të arrij në bregun e duhur dhe se dënimi i Zotit do të marrë fund. Larg pragut të shtëpisë, i rrahur nga erërat dhe valët e çmendura, luftoja vetëm për një dëshirë: ta sjell gëzimin në shtëpi, të prehem qetë në atdhe dhe të mos përfundoj diku në katakombet e detit. Nëntë vjet udhëtim, nëntë vjet nëpër nëntë rrathët e ferrit të Dantes për të arritur te motra Doruntinë, sepse i kisha dhënë fjalën Lokes se Doruntinën, sa herë të dojë ajo, do ta sjell në shtëpi, sepse e patëm martuar përtej nëntë maleve e nëntë deteve.
          Dhe kur më në fund arrita, Doruntinës sime të dashur i thashë shkurtë: bëhu gati se na pret rrugë e gjatë. Pas nëntë ditë e nëntë netëve, pa i thënë gjë asaj për vëllezërit tjerë dhe për Loken, arritëm në fshatin tonë të vetmuar. Nga hungërima e rëndë e kalit që ndërroi jetë në mes të fshatit, u zgjuan gratë e këqija dhe filluan ta vajtojnë Doruntinën. Kush të solli moj e mjerë, i thanë ato, duke shkulur flokët. Vëllai im i vogël, ua ktheu ajo. Vllaznit të kanë vdek, e Lokja të asht verbue, i thanë ato.
          Aty për aty Doruntina u zhduk, duke lëshuar një zë qyqe. Pastaj zuri vend nata dhe dëgjova pëshpëritjen e Lokes: nuk e mbajte fjalën, nuk ma solle Doruntinën.
          Kur dola në anën tjetër të lumit, pashë se më nuk kundërmoja erë dheu dhe ndjeja se isha rilindur. Ndërkaq në atë Qivur pa kapak mbeti vetëm një iluzion, të cilin vazhdojnë ta mbajnë në jetë me lagështinë e pështymës pikërisht gratë e këqija që dikur moti thurën përmbajtje me gjuhën e helmit. Shpesh përmbajtja e harruar më kthehet nga rrugëtimi nëpër labirintin e kujtesës, të cilën sërish ma merr harresa. Tash jam i çliruar nga ndjenja e mëkatit, sepse legjenda thotë se Lokja ia dëgjoi zërin Doruntinës dhe arriti t'ia miklojë flokët.
          Kur të dal nga oda e vetmisë, do të vazhdoj të jem Udhës në anijen e dehur që lundron nëpër detin e lafitur...



PENGU

          Te stacioni i pritjes ku malli digjet ditë e natë në flakën e qiririt, nënës i thashë se do ta marr rrugën që ndoshta është pa kthim. Ajo psherëtiu rëndë. Do të shkoj, por një copë të jetës do ta lë si peng. Ajo sërish nuk foli, edhe pse pata bindjen se nga zbehja që i ra fytyrës, do ta lëshojnë këmbët. Unë ika, kurse ajo mbeti aty te qershia që ishte në fillim të fshatit. Vite të tëra e kam ndjerë mungesën e asaj cope të jetës që e lash si peng. Ishte njësoj sikur të të mungojë njëra gjymtyrë. Shihja se valët e jetës më përplasnin skëterrave të ndryshme. Ishte një përplasje e rëndë dhe mezi e përballoja ekuilibrin shpirtëror. Do të kthehem një ditë, i thash infermieres plakë që ma shëronte plagën në klinikën e të gjymtëve. Po, duhet të kthehesh, së paku të qetësohesh, më tha ajo. Kam frikë, fola unë. S'ke pse të frikohesh, është pjesë e jetës sate. Nëntë muaj rresht qëndrova në atë klinikë, duke u shëruar me seanca agjërimi. Vetëm kur mbeta kockë e lëkurë, atëherë më thanë se erdhi koha të marr rrugën e kthimit.
          Kur sërish u gjeta në hyrje të fshatit, pashë se nga qershia e dikurshme kishte mbetur vetëm një pjesë e trungut të thatë. U ula mbi një rrasë guri, duke shikuar fshatin e rrënuar ku jeta kishte marrë fund. Ishte një pamje sa e frikshme, aq edhe e dhembshme. Terri ishte lëshuar kur vendosa të largohem. Sakaq, përballë më doli një fëmijë me një gotë uji. E ujis qershinë, më tha ai. Nënë më ka thënë që çdo ditë ta bëj këtë punë. Nëna, fola habitshëm. Po, ajo ka shkuar në qiell dhe më ka thënë se që andej do t' më shikojë se si unë e mbaj në jetë qershinë. Po fshati, ç' ka ndodhur me fshatin, e pyeta. Nuk e di. Kam dëgjuar se dikur atje kanë jetuar njerëz të lumtur. Askush s' di të tregojë se çfarë ndodhi. Fshati ka vdekur, më tha ai dhe shkoi drejt qershisë. Pastaj fëmija u zhduk, ndërkaq unë kuptova se më kishte vdekur edhe ajo pjesë e jetës që e kisha lënë peng...



NJË VDEKJE E ÇUDITSHME

          Një ditë para se ta humbte vetëdijen, ajo më tha: nëse vdes, mos më varrosni pa qenë prezent (Kostan)DINI dhe (Dorun)TINA. I thash se do ta mbaj fjalën. Të nesërmen mora lajmin e keq: ajo humbi vetëdijen. Po të njëjtën ditë mori një mot i lig, me borë e acar të trishtueshëm. Mora Dinin në telefon dhe ia tregova lajmin e rëndë. Do të vij, ndonëse të gjitha rrugët janë të pakalueshme, tha ai. Gjallë a vdekur do të jemi aty, bashkë me Tinën.
          Po e mbajmë në jetë, më tha mjeku kujdestar, por sa do të zgjasë kjo gjendje nuk e di.
          Pas shtatë ditë udhëtimi, të rraskapitur sa s' mund të përshkruhet, Dini dhe Tina mbërritën në shtëpi. Pikë gjaku s' kishte mbetur në fytyrat e tyre. As folën e as futën gjë në gojë. Lajmet edhe më tej njoftonin për rrugët e pakalueshme.
          Si arritët deri këtu, i pyeta rrugës drejt klinikës. Nuk mora përgjigje.
          Bashkë me mjekun u futëm në dhomën e vogël. Pashë se Tinës i rrëshqiti në faqe një pikë loti, kurse Dini ia përkëdheli ballin. Ata dolën, ndërkaq unë mbeta me mjekun.
          Gjendja e saj nuk premton shumë, më tha ai.
          Mendova se Dini e Tina po më pritnin jashtë, por nuk ishin. Pastaj shkova në shtëpi, i bindur se do t'i takoj aty. Nuk i gjeta. Nuk erdhën as në mbrëmje, as të nesërmen kur në mesditë mjeku më njoftoi se jeta e saj ishte shuar. E varrosëm, por mendjen e kisha te zhdukja e papritur e Dinit dhe Tinës. Çuditërisht askush nga të pranishmit, ndonëse të gjithë i kishin parë, nuk e zunë në gojë mungesën e tyre. Diçka kishte ndodhur, por ja që s' mundesha ta gjej fillin.
          Në mbrëmjen e të njëjtës ditë, pak para mesit të natës, cingëroi telefoni. Dëgjova zërin e Dinit. Po dëneste. Ishte e pamundur të vijmë, më tha ai dhe e uli receptorin.
          Kurrë më nuk u paraqitën, as Dini e as Tina. I kam kërkuar gjithandej. U zhdukën pa lënë gjurmë.
          Ishte një vdekje e çuditshme, më tha mjeku ditën kur ma kumtoi lajmin e kobshme. Pak para se gjithçka të merrte fund, ajo i kishte thënë mjekut: po shkoj me Dinin dhe Tinën. I kishte mbyllur sytë, duke buzëqeshur...
          Nuk e di...ndoshta kishin qenë aty...nuk e di…



TUNELI

          U shkreha në vaj nga ajo pamje ngjethëse. Arkivoli hermetikisht i mbyllur qëndronte në mes të dhomës. Mbi të kishin lënë një xham në formë katrori, sa për t'ia parë fytyrën. Më thanë se është ai, kurse mua fare nuk më ngjau. Zëshëm bërtita: mos jeni çmendur, nuk është ai.
          Habitshëm më shikonin fytyra të panjohur, që kishin ardhur për të shprehur ngushëllime dhe për ta përcjellë të ndjerin deri në shtëpinë e fundit. Pastaj e morën arkivolin dhe e lëshuan nën ftoin e vjetër të kopshtit tonë.
          Duhet ta nxjerrim nga ai arkivol e t'ia pastrojmë plagët, kishte thënë dikush. Kur në mesditë kortezhi lëshoi shtëpinë, tinëzisht u përvodha deri te arkivoli i thyer që e kishin lënë pikërisht nën ftoin e vjetër. Në fund të tij pashë vetëm një copë pambuku të përgjakur. E mora dhe e fsheha nën hambar, aty ku zakonisht i ruaja gjërat për të cilat nuk kisha dëshirë të dijë askush. Kur në krye të shtatë ditëve ikën të gjithë ata që asnjëherë më parë nuk i kisha takuar dhe kur mbi shtëpinë tonë pllakosi heshtja mortore, mora pambukun që e kisha lënë nën hambar dhe shkova e u fsheha në mes të vreshtave, që gjendeshin sipër shtëpisë sonë. Pambuku edhe më tej kishte erën e jodit, ndërkaq njollat e gjakut pothuaj ishin tharë. Nuk është ky gjaku ynë, pata thënë atëbotë derisa qëndroja në mes të vreshtave.
          Në atë moshë të re mendoja se e gjithë bota që më rrethonte është çmendur, prandaj edhe nuk ndjeja ndonjë pikëllim të veçantë, sepse isha i bindur se në shtëpinë tonë kishte ardhur një kufomë e panjohur, mbi të cilën ishte lëshuar gjëma e dhembjes.
          Ditët e fundit të asaj vjeshte i kalova duke pritur në fillim të fshatit, sepse pikërisht atëherë ai kthehej nga largësitë ku shkonte për t'u prehur në qetësinë, siç thoshte, magjike. Doja që t'i hidhem në krahë dhe t'i them se të gjithë janë çmendur dhe se të kanë varrosur. Kur ra bora e parë, atëherë u binda se ai megjithatë nuk do të kthehet dhe se kisha bërë hapin e parë në rrugën që çon drejt tunelit të çmendurisë. Po mos të ishte ajo copë pambuku, që vazhdon t' ma përkujtojë aromën e klinikave, ndoshta një ditë do të kisha arritur në fund të atij tuneli. Sa herë që i afrohem fundit, shoh një dritë të dobët që vije po nga ai pambuk që e mbaj në xhepin e brendshëm të palltos. Atëherë zmbrapsem...



SHTËPIA

          Ishte shtëpi e mërzitshme, neveritëse. Një herë në vit, zakonisht në pranverë, shkoja dhe trokitja në derën e saj, e cila hapej rëndë. Gjithnjë në mes të korridorit të gjatë më priste një mace e zezë, e cila, sapo më shihte, ndalej para dhomës ku kishte ndërruar jetë babai. Ndërkaq, dhoma kishte pamjen e njëjtë: një krevat dhe një karrige në të cilën ulesha sa herë që shkoja për ta vizituar babain, derisa ai dergjej nga një sëmundje që asnjëherë s'e kuptuam çfarë ishte. Babai në të vërtetë nuk kishte dhembje. I mungonte vetëm fuqia. U dërmua aq shumë sa që nuk mundej t'i lëvizte as gjymtyrët.
          E dua qetësinë, më thoshte sa herë që shkoja për t'i dhënë një pikë ujë.
          Një ditë teksa më shikonte përvajshëm, i mbylli sytë dhe nuk u zgjua asnjëherë. Shkoi qetë. Nuk lëshova asnjë zë, asnjë klithmë, sepse ndjeja se do t'ia tradhtoja qetësinë që aq shumë e dëshironte. Derisa qëndroja në karrige, duke ndjerë aromën e babait, pikëllimin tim e skërmiste kureshtja për ta kuptuar të vërtetën se pse babai e adhuronte aq shumë qetësinë, të cilën e kishte ndjerë si nevojë deri në frymëmarrjen e fundit.
          Shtëpia e mërzitshme më nuk është aty. Që moti mbi themelet e saj është ngritur një teatër, në të cilin kam shikuar vetëm një shfaqje me dy aktorë: njëri (i çmendur) që ishte i lidhur në krevat dhe tjetri pranë tij, në karrige, duke qeshur në mënyrë ironike. E di se pas asaj pamje, duke dënesur, kam lëshuar shfaqjen, kam ikur dhe kam vrapuar rrugëve të qytetit për të gjetur ndonjë strehë ku s' vritet qetësia. Edhe shtëpinë e mërzitshme e kam vizatuar në murin e odës së vetmisë. Sa herë që e shikoj zhytem në qetësinë e dëshiruar të babait, të cilën pak para mëngjesit ma prish një mjaullimë maceje, që fshikullon bashkë me erën e acartë, duke paralajmëruar se po fillon edhe një ditë e rëndë...



MONA LIZA

          Sa herë që shkoja në stacionin e pritjes, në atë stacion ku më vinte vetëm pikëllimi, i shihja të njëjtit zogj me të cilët Loni im, krejt rastësisht, dikur moti, pati krijuar miqësi të çuditshme. Ishin po ata zogj, të cilët në një mëngjes me shi iu afruan te këmbët, ndërkaq Loni, oh, me atë dashuri të fëmijës, pa u hamendur fare filloi t’i ushqejë. Asnjëherë nuk më shlyhet ajo pamje, ai gëzim që ia përshkoi fytyrën bashkë me sytë e përlotur. Babi, më tha ai, unë nuk kthehem më në shtëpi, do të fluturoj me zogjtë nëpër qiell. Do t’i ushqej, do të kujdesem sa të mundem, sepse shiko, shiko se si i lëvizin këmbët, shiko se me çfarë urie i marrin copëzat e bukës. Ne nuk mund të fluturojmë, i pata thënë. Unë do të fluturoj, do të fluturoj, do të iki larg, më tha Loni. Kur për herë të fundit shkova në stacionin e pritjes me Lonin tim, befas, para meje u paraqit një plakë e lodhur dhe në dorë më lëshoi një zarf të verdhë. E dëgjova tek më tha shkurt: të pret dhe aty për aty u zhduk tej tymit që vinte nga helli i një shitësi të gështenjave. Më kishte shkruar dikush me emrin Mona Liza. Në letër shkruante: “në ora njëmbëdhjetë më prit pranë telefonit”. Pastaj, kur erdha në vete pas habisë që ma shkaktoi plaka, pashë se pranë nuk e kisha Lonin. U tmerrova. Thjeshtë më lëshuan këmbët. Rashë në gjunjë duke dënesur. E di se më vonë, si i marrë kam vrapuar nëpër rrugë me shpresë se do ta gjej diku Lonin. Pak para orës njëmbëdhjetë u gjeta përballë ndërtesës ku ishte banesa ime njëdhomëshe. I lodhur pa fund, u ula të pushoj një çikëz pranë ashensorit të vjetër që me vite të tëra nuk punonte, sepse më priste rruga e gjatë për t’u ngjitur nëpër shkallë deri në katin e trembëdhjetë. Sapo u futa në dhomë, zogu i orës së vjetër cicëroi njëmbëdhjetë herë dhe po në atë çast kumboi cingërima e telefonit. Unë jam, Mona Liza, dëgjova një zë femre në kufjen e telefonit. Mona Liza, thashë habitshëm, nuk e di, ndoshta... Natyrisht, foli sërish ajo, nuk të kujtohem se ka kaluar kohë e gjatë. Me vite të tëra nuk jemi takuar. Nuk e di, i thashë, ndoshta... Po mirë, e pyeta, çka ndodhi pas takimit tonë të fundit? Kam qenë e burgosur në një skëterrë dhe po mos të ishte një zog, gjuhën e të cilit e mësova, me siguri se do të isha e vdekur. Pikërisht ai zog më ka mbajtur në jetë. Por, fatkeqësisht zogu iku, ndaj dhe kërkoj ndihmë prej teje. Dëshiroj që sërish t’ ma pikturosh atë zog, më tha ajo dhe sakaq u ndërpre lidhja. Shumë herë pata shkuar në stacionin e pritjes, me shpresën se Loni do t’ më kthehet. I vëreja të njëjtët zogj, të cilët më afroheshin pasi e dinin se u çoja ushqim. Dhe gjithnjë një zog me krahë të bardhë më ngjitej në sup dhe më pëshpëriste diçka që nuk e kuptoja. Kur në orët e mbrëmjes kthehesha në dhomën time të vogël, në katin e trembëdhjetë, vazhdimisht, pak para mesnatës, cingëronte telefoni. Por, askush nuk lajmërohej. Ndërkaq unë gjithnjë mendoja se ishte Mona Liza, zëri i së cilës nuk depërtonte deri tek unë, për shkak se pikërisht në atë moment, zogu i orës cicëronte dymbëdhjetë herë. Ishte një cicërimë e përvajshme, një cicërimë prekëse, të cilën e dëgjoja vetëm unë dhe Mona Liza e humbur dikur në sferat e pakapshme, ku qëndronte e mbyllur duke e pritur zogun e saj, pikërisht siç e prisja unë Lonin tim, që një herë moti më pati thënë se nuk kthehem më në shtëpi, se do të fluturojë bashkë me zogjtë...



GUACAT

          Qëndrova para pasqyrës dhe thash: po shuhem...
          Nuk je në varr, por i mbyllur në guacën e vetmisë, më tha një zë nga ana tjetër e pasqyrës.
          Jam në odën e vetmisë, iu përgjigja me një zë të ngjirur.
          A të kujtohet kur të pata thënë se më shumë guaca ka jashtë ujërave? Më shikove habitshëm, duke thënë: ke filluar të çmendesh.
          Unë vetëm qesha dhe asgjë nuk të thashë, sepse pata menduar se vërtet do t' më marrish për të çmendur. Sa e sa të fshehta përfundojnë pa u treguar asnjëherë. Janë të panumërta. Të gjitha ato i përpin vdekja. Në fëmijëri, netëve të verës shtrihesha në kopshtin tonë të blertë dhe me mallëngjim sodisja yjet që shpërndaheshin gjithandej nëpër qiell. Një natë vendosa të qëndroj deri në agshol për të parë se si ato zhdukeshin. Në të vërtetë nuk zhdukeshin, por fikeshin, ngadalë, ashtu siç jep shpirt njeriu. Edhe atëherë më mundonte e njëjta dilemë: vallë, janë po të njëjtat yje që paraqiten sërish kur bie terri? Nëse fiken, atëherë pse sërish ndriçojnë? Kush ua jep atë dritë? Atëbotë unë mendoja se yjet në qiell në të vërtetë janë shpirtrat e njerëzve që pandërprerë, ditë e natë, ngjiten lartë dhe gjatë natës e luajnë vallen e fundit që zgjat deri në agsholin e parë, sepse pastaj mbyllen në guacën e tyre dhe përfundojnë diku në zonat e errëta të kozmosit, të vetmuara përjetësisht.
          Në jetën e përditshme guacat tona të vetmisë herë hapen - herë mbyllen. Nuk dalin nga gëzhojat e tyre, ku mbeten të mbyllura edhe shumë fshehtësi, të cilat s'rrëfehen asnjëherë. Beso se ato fshehtësi, në të shumtën e rasteve janë fshehtësi dashurie, që albumit tonë të kujtesës i japin një përmbajtje magjike, e që shndrijnë vetëm një herë, vetëm atëherë kur luhet vallja e shkurtër e yjeve...



MURI

          Nga të lehurat e tmerrshme mëngjeset s’duken askund. E dashur, jam lodhur shumë duke pritur fundin. Cilin fund, do të pyesësh. Sa herë që në horizont shoh fundin, shembet muri i shpresës. Pastaj, si zakonisht, sërish i mbledh gurët, një nga një. Zbres poshtë në përrua, marr një gur, e vë në supe dhe ngjitem lartë. Sërish zbres, sërish ngjitem...Kur filloj të përgjakem dhe kur ndjej dhembje të tmerrshme në nyje, atëherë bindem se më ka mbetur vetëm guri i fundit. Prapë e ndërtoj murin e shpresës, prapë shembet dhe prapë dhembja përsëritet.
          Një natë, tek sa frynte një puhizë, shpërtheva dhe u shkreha në vaj. Më shkoi mendja të kërcej nga ai mur ende i papërfunduar dhe të bie atje poshtë mbi gurët e thepisur të lumit të shterur. Por, mblodha veten, sepse mendja më ishte bërë top se muri i shpresës do të na duhej për ditët e vështira. Kur të marrë fund puna, do të shkojmë pranë murit dhe do ta shërojmë shpirtin, duke u lehtësuar nga lotët e dhembjes. Me qeshje do ta pikturojmë lindjen dhe vdekjen e lehtë. Me ngjyra shëruese do ta mbushim zbrazëtirën e madhe midis lindjes dhe vdekjes, që do të jetë një urë e lartë. Do të flijohemi që kjo urë të mos tkurret. Do të ulemi mbi atë mur dhe me shikimin tonë të mprehtë do ta ruajmë ekuilibrin e urës, ndërkaq lumin që ndan dy brigjet, do ta mbushim me lotët e dhembjes për të dashurit tanë, që vijnë e shkojnë sa çel e mbyll sytë. Dashuri të vetme do ta kemi këtë urë.
          Do ta bëjmë këtë kur të dal nga oda e vetmisë, ku akoma në pasqyrë s' më paraqitet portreti im i vërtetë, por dikush tjetër, me një fytyrë të mjegulluar, që vazhdimisht gdhend një kryq. Unë do ta pres fundin, kurse ti, megjithatë, më prit aty në vendin ku duhet të ndërtohet muri i shpresës. Tinëzisht do të ngjitem atje në maje, kurse në odë peng do ta lë vetminë dhe heshtjen. Asgjë s'do të marr pos ëndrrës për lulen e çuditshme me ngjyrë purpur, me gjethe të çuditshme dhe pa rrënjë. Do ta mbjellim në themelin e murit të shpresës. Pastaj do të fshihemi aty pranë dhe do të presim atë, foshnjën, që do ta rinjohë veten në mëngjesin e parë. Rëndë do ta kemi... Se ndoshta nga të lehurat e tmerrshme mëngjesi nuk do t'i ikë errësirës...



GROPËZAT

          Nuk e di se a të kujtohet kur një natë dimri më pyete se përse unë kisha aq shumë dëshirë të mbyllem në vetvete. Nuk t'u përgjigja, sepse gropëzat e syve i kishe të irnosura. Kur të pash në atë gjendje zëri më shteri, kurse ti mendove se më kishte zënë gjumi. Ndonëse nuk e shihje veten, ishe transformuar në një portret të deformuar dhe nuk i ngjaje krijesës që unë e ruaja për t'u frymëzuar në deshifrimin e të panjohurave të jetës. Asaj nate u bëre e panjohura e re, që mori trajtën e brengës së madhe. Kur u binda se të kaploi gjumi i vdekjes, mora valixhen e vogël dhe ika, sepse nuk doja të jem prezent ditën kur do të çonin në banesën e fundit. Beso së të vinte erë dheu. Isha i tmerruar... Ndjeva se në derë po trokiste kobi.
          Kujtimi për gropëzat e irnosura të syve nuk më është zbehura fare, përkundrazi ato, sytë, vazhdimisht më përcjellin në çdo lëvizje. Një ditë, i lodhur nga pagjumësia, pa ndonjë qëllim të caktuar, fillova të vrapoj rrugëve të labirintit. Vrapoja dhe përjargesha, duke e humbur herë - herë edhe frymëmarrjen. E di se në një çast më mbuloi errësira dhe, nuk e di pas sa kohe, jam zgjuar i lidhur për një krevat. Një infermiere më tha se kisha fjetur trembëdhjetë ditë dhe se isha në klinikën e shërimit të pagjumësisë. Unë nuk jam i sëmurë, i thash asaj, kurse ajo m'u përgjigj shkurtë: trembëdhjetë ditë përgjumësh ke shqiptuar vetëm një fjali - po më ndjekin gropëzat e irnosura të syve. Infermierja më tha se do t' më pastrojnë nga të gjitha dhembjet. Më morën dhe më çuan në një dhomë të mbushur me akull. Vetëm kur u bindën se e kisha harruar edhe emrin, hapën portën e klinikës dhe më thënë: je shëruar. Nuk e di a më kanë gënjyer ata apo unë i kam gënjyer. Vërtet nuk e di. Por, kujtimi i gropëzave të irnosura të syve vazhdon të më ndjekë edhe më tej dhe sa herë që shikohem në pasqyrën e odës së vetmisë, në anën tjetër i shoh të njëjtat gropëza të irnosura që pëshpëritin rrëfimin për një varr të pambuluar...



LULJA

          Në këtë odë të vetmisë, vetëm dhembja s’më ndahet. Shpesh përvidhem përtej dritares së pikturuar në mur dhe ujis lulen e melankolisë. Është një lule ngjyrë purpur, me gjethe të çuditshme dhe pa rrënjë. Kurdo që i afrohem, ndjej se gjethet lëshojnë një ngrohtësi magjike. Dhe, kur më kaplon gjumi, e kjo ndodh shumë rrallë, çuditërisht shoh të njëjtën ëndërr. Mbi arkivolin tim qëndron po ajo lule, gjethet e së cilës lëshojnë pika loti, sa herë që dëgjohet muzika e përmortshme. Më paraqiten edhe një palë duar që ty, e dashur, ta zgjasin një flamur të leckosur, të cilën ti e ndrydh tinëzisht. Kur zgjohem ndjej se trupi më bëhet akull dhe se djersët nga ankthi njomin gjethet e lules. Atëherë më lind dëshira që ta marr atë lule dhe t'ia bëj një vend në odën e vetmisë. Por, nuk mundem. Nuk mundem, se i tërë trupi më shtanget, frymëmarrja më rëndohet, syve u bie një tis i zi dhe alivanosem. Sapo përmendem nga kjo katrahurë, shoh veten tek qëndroj në mes të odës, i mbledhur galuc dhe me një gjeth në dorë, i cili sakaq shndërrohet në një materie të lëngshme me ngjyrë të bardhë. Pastaj, me këtë ngjyrë, para se ta mbylli dritaren, lules ia vizatoj një gjeth të ri. Të thash se shpesh përvidhem përtej dritares së pikturuar në mur dhe shkoj te ajo lule. Shkoj me shpresën se në atë ëndërr do të ta shoh fytyrën, që e mban të mbuluar me një vel të zi. Por, t'i shoh vetëm duart duke e marrë atë flamur të leckosur, të cilin tinëzisht e ndrydh. E di se këtë e bën nga urrejtja ndaj atyre, të cilët mundohen të të bindin se brenda arkivolit gjendem unë. Kur të pushojë muzika e përmortshme dhe kur gjethet e lules të mos lëshojnë pika loti, atëherë dije se lagështia e mureve do ta ketë shlyer dritaren e pikturuar. Më prit me dhembjen e Doruntinës, se unë, me besën e Kostandinit, sërish do ta pikturoj dritaren dhe lulen, dhe do të qëndroj pranë saj, dhe do ta shoh të njëjtën ëndërr, kurse ti, të lutem, mënjanoje vellon e zi të ta shoh fytyrën, duke e ndrydhur atë flamur të leckosur, tek qëndron ulur përballë arkivolit të zbrazët. Se dhembja, beso, nuk varroset...